Nog voor de Covid-19-pandemie was een team van sociologen begonnen met een onderzoeksproject naar het dagelijks leven van Amsterdamse gezinnen met jonge kinderen. Het project loopt tijdens de pandemie door, waarbij nu ook wordt gekeken naar de impact van het Covid-19-beleid en thuisisolatie op deze gezinnen.

Leeftijd en burgerzin lijken belangrijk te zijn voor de mate waarin burgers de coronamaatregelen naleven. Dat blijkt uit de eerste resultaten van een nieuw onderzoek van de Universiteit van Amsterdam, Erasmus Universiteit Rotterdam en KU Leuven onder ruim 1.000 Nederlanders en Vlamingen. Mensen met een sterker gevoel van burgerschap houden zich opmerkelijk vaker aan de richtlijnen. Jongeren houden zich minder vaak aan de richtlijnen en steunen ze minder. Wat verder opvalt is dat politieke ideologie geen rol lijkt te spelen.

In dit onderzoek vergelijken neurpsychologen, waaronder Janna Cousijn, het gebruik van alcohol, cannabis, nicotine en andere middelen van voor de invoering van de Nederlandse coronamaatregelen met daarna. Ook onderzoeken ze hoe deze veranderingen zich verhouden tot veranderingen in de geestelijke gezondheid, de kwaliteit van sociale relaties en corona-gerelateerde stress. De afgelopen jaren heeft het Neuroscience of Addiction lab (www.nofaresearch.com) van de Universiteit van Amsterdam veel verschillende onderzoeken gedaan. Door mensen die eerder mee hebben gedaan te vragen opnieuw mee te doen aan dit online onderzoek krijgen de onderzoekers een goed beeld van het middelengebruik van zowel voor als tijdens de coronacrisis.

Om de verspreiding van het coronavirus te verminderen, gelden er maatregelen om fysiek afstand te houden en zo weinig mogelijk naar buiten te gaan. Kwetsbare groepen worden extra hard door deze maatregelen geraakt. UvA antropologen Danny de Vries en Jeannette Pols coördineren nieuw onderzoek die de impact op deze groepen gaat onderzoeken.

Cultuurpsycholoog Michael Boiger doet met een internationaal team in 27 landen onderzoek naar de invloed van COVID-19-gerelateerde stress op koppels of stellen, en hoe 'dyadic coping' hen kan helpen hier op cultuurspecifieke manieren mee om te gaan. 

Communicatiewetenschappers Christin Schulz en Hang Yee Chan gaan onderzoek doen naar de effecten van misinformatie op social media

Socioloog Thijs Bol gaat onderzoek doen naar de korte- en langetermijneffecten van thuisscholing tijdens de coronacrisis op kansenongelijkheid in het onderwijs. Dit project is medegefinancierd door ODISSEI in de extra LISS Corona call for proposals in maart 2020.

Communicatiewetenschappers Christin Schulz en Hang Yee Chan doen onderzoek naar de effectiviteit van 'autonomie framing' in Covid19-gerelateerde gezondheidsboodschappen. 

De grote maatschappelijke effecten van de COVID-19 pandemie zullen niet gelijk verdeeld zijn over de samenleving en bestaande ongelijkheden in de samenleving kunnen hierdoor worden versterkt. Een onderzoeksteam van de UvA, EUR en VU gaat de gevolgen van het coronavirus op maatschappelijke ongelijkheden daarom in kaart brengen

Sportpsycholoog Yannick Balk gaat met twee masterstudenten onderzoek doen naar de tijdsbesteding van topsporters in de huidige crisis. Ze kunnen nog sporten, maar wel beperkt. Wat kunnen ze nog meer doen en wat voor relatie heeft verschillende soorten tijdsbesteding (zoals sporten, tv kijken, gamen, videobellen, koken, etc) met hun welbevinden? 

UvA psycholoog Disa Sauter doet met een internationaal team onderzoek naar de emoties die mensen tijdens de coronacrisis ervaren, hoe we mentaal met de pandemie omgaan, en in hoeverre we ons aan de regels rond sociale afstand houden.

In dit onderzoek staat de vraag centraal: Wat zijn de ervaringen van docenten en studenten met online onderwijs aan de UvA tijdens de coronacrisis? Specifiek wordt gekeken naar: 

• De onderwijskwaliteit en professionele ontwikkeling van docenten, de leeropbrengsten en de leertijd;
• Het welzijn van leerlingen / studenten;
• De toegankelijkheid/kansengelijkheid van het onderwijs.

De periode juni/juli 2021 wordt gebruikt voor een eindrapportage in de vorm van wetenschappelijke artikelen.

Contactpersoon
M. Volman m.l.l.volman@uva.nl

This is a joint project of UvA politifcal scientist Philip Schleiffer together with Clara Brandi (German Development Institute), Matteo Fiorini (European University Institute), and Katharina Bissinger (University of Giessen).

The Covid-19 pandemic has exposed vulnerabilities in the world’s food supply chains. In developing countries the crisis has put a spotlight on longstanding problems surrounding the governance of food safety in the sector. In particular, labour intensive food supply chains, such as fruits, vegetables, and fisheries, are at risk of being disrupted, with wide-ranging consequences for food security. To mitigate these risks, calls for regulatory action have intensified. In this project, we explore one possible pathway. For many years, the agrifood sector has been the site of regulatory standard-setting by business and civil society actors. There are now hundreds of private agrifood standards that govern economic, environmental, and social aspects of agrifood production in the developing world. And while much research has focused on the potential of individual standards to deliver benefits in these areas, we have little systematic knowledge about their collective potential, even less so on issues related to food safety. To address this gap, we conduct a systematic mapping of over 150 private agrifood standards and their principles and criteria. In addition, we examine aspects of their organizational capacity and map their geographical availability. While certainly not a panacea, we find that private standard systems, with their often sophisticated monitoring and reporting systems, can inform and complement public regulation in developing countries. At the same time, their lack of availability to actors that would benefit the most, such as small and medium-sized enterprises in local food supply chains, limits their potential.

Socioloog Bowen Paulle onderzoekt de impact van thuisonderwijs en thuisisolatie op op basisschoolleerlingen in Amsterdam Zuid. Dit is een onderdeel van het al lopende project naar High Dosage Turoting. 

De Chinese stad Wuhan maakt na 11 weken een einde aan de strengste maatregelen ter wereld tegen het coronavirus. UvA antropologen Shanshan Lan en Willy Sier gaan het leven na de 'lockdown' onderzoeken om meer te leren over de uitdagingen die voor andere delen van de wereld in het verschiet liggen.

Studeren moet nu thuis, bijbaantjes zijn weggevallen, het sociale leven ligt plat en er is onzekerheid wanneer alles weer opstart. De coronamaatregelen hebben ook grote impact op het leven van studenten. Om deze impact beter te begrijpen, doet communicatiewetenschapper Annemiek Linn in internationaal team een grootschalig internationaal onderzoek.

Er is veel te doen rond de inzet van een app om corona te bestrijden. Uit voorlopige resultaten van UvA onderzoek blijkt dat 54 procent van de Nederlanders nog geen duidelijke mening over de corona-app heeft. Slechts 24 procent is overtuigd voorstander. Als zeker is dat de maatregel alleen tijdelijk ter bestrijding van de crisis wordt ingezet, is dat 40 procent.

De pandemia heeft een grote impact op gezinnen, onder andere door de scholensluitung, maar ook door thuiswerken, economische onzekerheid en mogelijk angst voor het vrius. Onderzoekers van de vakgroep preventieve jeugdhulp en opvoeding doen longitudinaal onderzoek naar de impact van Covid19 op gezinnen. Hiervoor worden verschillende enquetes uitgevoerd waarvan de resultaten tussentijds worden gedeeld.

Contactpersoon
Nicole Creasey (n.l.creasey@uva.nl

Hoe kijken jongeren aan tegen het beleid van ‘social distancing’ en wat doet het met hen? Orthopedagoog Levi van Dam doet onderzoek naar mentaal welbevinden onder jongeren. Zij kunnen hier online aan meedoen.

Professor Xavier Moonen en promovenda Femke Scheffers doen onderzoek naar hoe (al dan niet) veerkrachtig mensen met verstandelijke beperkingen (16 jaar en ouder) omgaan met deze coronacrisis. Daartoe hebben zij een online vragenlijst verspreid: 'Welke bronnen van veerkracht herkennen hulpverleners bij cliënten met een verstandelijke beperking tijdens de COVID-19 maatregelen?' die door professionals in de zorg voor mensen met verstandelijke beperkingen kan worden ingevuld.

Veerkrachtige scholen
De COVID-19 crisis betekent voor scholen dat ze veerkrachtig moeten reageren. Ze moeten zich razendsnel aanpassen aan onvoorziene omstandigheden. De grote uitdaging is om tegelijkertijd de onderwijskwaliteit op peil te houden. Kansarme leerlingen lopen hierbij de meeste risico’s. Het gevaar is groot dat ze in deze periode nog grotere onderwijsachterstanden ontwikkelen.

Samenwerking met ouders van kansarme leerlingen versterken
De komende twee jaar wordt de veerkracht van scholen in het voortgezet onderwijs (VO) bestudeerd: hoe gaan scholen nu de samenwerking aan met ouders van kansarme leerlingen én hoe kunnen ze deze versterken?

Interventies ontwikkelen en testen
Het onderzoek vindt plaats in de regio’s Amsterdam en Nijmegen. De studie verloopt in drie fasen. Na iedere fase worden inzichten onmiddellijk met VO-scholen in Nederland gedeeld. In het tweede jaar worden de eerste bevindingen gebruikt om in samenwerking met scholen interventies te ontwikkelen en te testen.

Contact persoon
Frank Cornelissen (L.J.F.Cornelissen@uva.nl).

Het gaat in ditt project om een combinatie van kwalitatief onderzoek (met interviews met leerkrachten) en kwantitatief onderzoek (met een vragenlijst voor leerlingen) waarin onderwijswetenschappers Lisa Gaikhorst, Marlous Tiekstra, Monique Volman:

1. In de kwalitatieve studie aan leerkrachten uit basisscholen die deelnemen aan een van onze Werkplaatsprojecten (het gaat hier om scholen uit de projecten gelijke onderwijskansen en diversiteit leren herkennen en benutten, zie: https://woa.kohnstamminstituut.nl/) vragen hoe ze hun (afstands)onderwijs hebben georganiseerd gedurende de verschillende fasen van de lockdown, en in hoeverre ze daarin aandacht hebben kunnen besteden aan de thema’s uit de werkplaatsprojecten (namelijk diversiteit benutten en gelijke kansen creëren).
2. In de kwantitatieve studie onder leerlingen een vragenlijst afnemen waarmee we de ontwikkeling van hun welzijn in kaart brengen (de afname is zowel voor als na de lockdown).

Het opvolgen van de coronamaatregelen is cruciaal om de verspreiding van het virus af te remmen. Maar niet iedereen doet dit voldoende. Gedragspsycholoog Frenk van Harreveld gaat met behulp van een systeembenadering op zoek naar de oorzaken hierachter. Het onderzoek is gefinancierd binnen het NWO ‘fast-track data’ programma.

Uva psycholoog Bastiaan Rutjens doet mee aan internationaal onderzoek naar hoe we omgaan met het coronavrius, om beter te begrijpen hoe individuen en samenlevingen kunnen worden ondersteund tijdens en na de wereldwijde pandemie van COVID-19 (coronavirus).

In deze crisistijd, worden ook ontzettend veel grappen en memes gedeeld. Humor is een manier om met de huidige stress om te gaan en het vele nieuws dat we tot ons krijgen te behappen, maar ook om met elkaar te communiceren. Wat zijn de verschillen tussen landen en culturen en welke ontwikkelingen zijn er qua aard en vorm? UvA communicatiewetenschapper Mark Boukes gaat samen met hoogleraar sociologie Giselinde Kuipers van de KU Leuven coronahumor van over de hele wereld verzamelen en analyseren.

Kinderopvang en basisscholen mogen straks weer voorzichtig open. Maar we zijn er nog lang niet. Hoe komt Nederland uit de lockdown? Het platform ‘Science versus Corona’, een initiatief waar wetenschappers samenwerken om corona-onderzoek te ondersteunen, lanceert een challenge om hier antwoord op te vinden.

Metaforen geven betekenis en doen dit al eeuwen. Ze geven mede vorm aan hoe we over zaken als gezondheid en ziekte denken. Tijdens de coronacrisis zien we veel gebruik van oorlogsmetaforen, zoals 'vechten', 'strijden', 'overwinnen', 'vijand'. UvA ommunicatiewetenschap doet met de University of Nottingham onderzoek naar het gebruik van deze metaforen tijdens de coronacrisis. 

Hoe verandert het gezinsleven en het opvoedgedrag van ouders in een tijd van crisis—als ouders en kinderen plotseling veel meer en intensiever tijd met elkaar doorbrengen? En wat voor gevolgen hebben deze veranderingen op het welzijn en de psychische gezondheid van zowel ouders als kinderen? In dit onderzoek worden deze vragen beantwoord door gezinnen een tijd lang te volgen—gedurende, en ook na de corona crisis.

UvA geleid consortium lanceert een survey in vijf Europese landen om de steun voor een Europese aanpak in een pandemie als deze te onderzoeken.

UvA geleid consortium lanceert een survey in vijf Europese landen om de publieke steun voor een Europees solidariteitsfonds te onderzoeken.

Antropoloog Marie Rosenkrantz Lindegaard doet met UvA artificial intelligence professor Cees Snoek, in samenwerking met de Amsterdamse politie en gemeente, onderzoek naar hoe mensen sociale afstand houden in de publieke ruimte.

Communicatiewetenschapper Jakob Ohme doet mee aan gezamenlijke onderzoek van UvA, Universiteit Tilburg en Katholieke Universiteit Leuven, naar hoe Vlaamse volwasssen via de smartphone op de hoogte blijven, in contact blijven en 'synchroon' lopen met de samenleving tijdens deze crisis.

Mobiliteit- en transportonderzoekers van het Centre for Urban Studies willen lessen trekken uit al het thuis en telewerken tijdens deze crisis. Kunnen we die kennis gebruiken voor een duurzaam en veerkrachtig mobiliteitssysteem?

Sociaal psychologische factoren die wetenschapsscepticisme rond klimaat en vaccinaties verklaren, geven ook inzicht in wantrouwen rond COVID-19. Zo stellen sociaal psychologen Bastiaan Rutjens (UvA), Sander van der Linden (Universiteit van Cambridge) en Romy van der Lee (VU). Zij brachten daarom onderzoek naar die factoren in kaart en trekken lessen voor COVID-19. ‘Politieke ideologie en affiliatie lijken bijzonder relevant voor het begrijpen en bestuderen van reacties op de huidige COVID-19 pandemie.’

De snelheid waarmee mensen zich aanpassen om het coronavirus te bestrijden is indrukwekkend. Maar het staat ook in contrast met de snelheid van aanpassingen om klimaatverandering tegen te gaan. Communicatiewetenschappers Marijn Meijers, Chrstin Scholz en Anke Wonneberger onderzoeken waarom we ons wel aan richtlijnen rond covid19 houden, maar hebben we veel meer moeite met die om de klimaatcrisis af te wenden.

Communicatiewetenschapper Suzanne Oosterwijk onderzoekt de motieven (empathie, kennisverwerving, voorbereiding) die een rol spelen bij de keuze die we maken om wel of niet Covid19 gerelateerd nieuws te lezen, in het bijzonder nieuws over persoonlijke verhalen van slachtoffers en hulpverleners.