Zijn studie Nieuwe en Theoretische Geschiedenis leerde hem kijken naar de wereld, beschouwen, analyseren en leren van het verleden om in het heden de juiste stappen te nemen. Die lessen nam Joachim Westerveld mee als ondernemer in zijn bedrijven.
'Mooie vraag, want eigenlijk zou ik nooit gaan studeren en wilde ik na de middelbare school natuurfilms gaan maken in Kenia. Mijn vader woonde daar en had een safari-bedrijf. Ik ben daar naartoe gegaan, maar dat bleek toch niet te werken voor mij.
Dus ik zat met kerst 1993 weer thuis in Nederland, te bedenken: wat ga ik doen. Ik kon bijvoorbeeld naar de filmacademie, óf ik kon gaan nadenken over hoe je kunt kijken naar de wereld.
Ik besloot dat ik wilde leren kijken naar en nadenken over de samenleving. Filosofie vond ik eigenlijk te vaag. En toen kwam ik op 3 januari, zo is het letterlijk gegaan, een brochure tegen van de UvA: Nieuwe en Theoretische Geschiedenis. Dat ben ik gaan doen, ik kon instromen in het derde trimester.
Mijn gedachte was: als je leert over het verleden, dan kun je beschouwen, dan kun je analyseren, je leert hoe dingen zo gekomen zijn. Dat leek me heel nuttig voor alles wat er in het heden of in de toekomst zou moeten gebeuren.'
'Ik wist toen nog niet dat ik een ondernemer was. Wel was ik altijd onrustig en vond ik dat het beter kon. Dat begon al op de UvA, waar ik met een paar medestudenten vond dat het onderwijs beter en anders kon op de faculteit der geesteswetenschappen. Dus organiseerden we bijeenkomsten, gingen we met docenten in discussie en daagden ze uit om het onderwijs te verbeteren.
Waarop ze zeiden: nou, als je het allemaal zo goed weet, help ons dan mee het anders te organiseren. Daardoor kon ik als student assistent een bijdrage leveren aan nieuwe lesvormen. Zoals ‘Geschiedenis op Locatie’ voor eerstejaars.
We hebben programma's gemaakt voor colleges op historische locaties. Bijvoorbeeld in een hervormde kerk in Enkhuizen en het Paleis op de Dam. Daar waar de geschiedenis zich had afgespeeld, werden bevlogen colleges gegeven door fantastische docenten. Achteraf bezien was ik toen al aan het ondernemen – en de UvA bood mij die kans.'
'Ik heb een heel gedegen opleiding geschiedenis gehad. Van heel goede docenten, zoals Wichert ten Have. Daar ben ik enorm dankbaar voor. Daarnaast heeft de UvA me geleerd te zeggen wat je zegt in de meest essentiële vorm. Hoe druk je je ideeën uit op papier, zo helder en met zo min mogelijk woorden. Hoe breng je iets complex tot een begrijpelijke essentie, zodat je er actie op kunt ondernemen. Als ondernemer gebruik ik dat nog steeds.
Stichting Mara
Tijdens een symposium kwam ik Jacco Brink, mijn huidige zakenpartner, tegen. We klikten en raakten allebei betrokken bij Stichting Mara, die noodhulptransporten organiseerde naar voormalig Joegoslavië, vlak na de oorlog daar.
We gingen door het hele land langs colleges en vroegen of we de laatste 5 minuten het verhaal van de Stichting Mara mochten vertellen. Zo kort en krachtig mogelijk. En we verzochten een formulier in te vullen, waarmee we tien gulden per maand mochten afschrijven van je rekening.
Met honderd studenten hadden we tienduizend gulden, en daarmee konden we een transport organiseren. Met medicijnen en wat maar nodig was voor ziekenhuizen of weeshuizen. En dat lukte, ook weer door die communicatie.'
Met een eerlijk loon kunnen ze wél hun familie onderhouden, kinderen naar school sturen en zichzelf ontwikkelen. Daardoor worden mensen heel gemotiveerd en leveren uitstekend werk.
'Ik heb voor Warchild in Soedan gezeten en de missie in Eritrea opgezet. Na nog wat ervaringen bij ngo's wereldwijd heb ik uiteindelijk terug in Nederland voor Vluchtelingwerk Amsterdam gewerkt.
Toen hebben Jacco en ik gezegd: de noodhulp in oorlogsgebieden is heel belangrijk, maar niet structureel. Als je echt structurele verandering wilt, dan moet je bedrijven bouwen in landen en een gezonde economie creëren. Want bedrijven brengen kennis, innovatie en levensonderhoud.
Als je goed betaalt, dan kunnen werknemers hun kinderen naar school brengen. Als je welvaart kunt realiseren, dan ben je bezig een samenleving op te bouwen. En hoeven mensen ook niet te vluchten. Dat inzicht kreeg ik mede door mijn studie geschiedenis.
We zijn in 2004 The Blue Link gestart. Corporate Social Responsibility (CSR) kwam net op. En wij hebben bedrijven opgezet, mede dankzij investeringsprogramma's in opkomende markten, van de Nederlandse overheid. Inmiddels hebben we er in de food and dairy vijf in Pakistan en Kenia, waarvan één B-corp certified, met ruim 1500 medewerkers.
Livable wage principe: 30% meer salaris
We betalen al onze medewerkers in Pakistan en Kenia volgens het livable wage principe 30% meer dan het gangbare salaris. Want dat gangbare salaris is te weinig voor huur, school, gezondheidszorg. Dus krijgen mensen stress, problemen en gaan in de survivalstand met alle ellende van dien.
Met een eerlijk loon kunnen ze wél hun familie onderhouden, kinderen naar school sturen en zichzelf ontwikkelen. Daardoor worden mensen heel gemotiveerd en leveren uitstekend werk.
Wij hebben een people-first strategie in een zo plat mogelijke organisatie en investeren meer in ons personeel dan we ooit hebben gedaan. Resultaat? Onze winstgevendheid en groei zijn enorm gestegen. Ik ben heel trots op onze mensen, die zijn supergoed. Ze zijn engaged in wat ze doen en voelen dat ze echt bijdragen aan het succes van het bedrijf.'
Mensen vragen mij wel eens: wat is het recept voor succes. Dat zijn twee dingen: nieuwsgierigheid en discipline.
'Een universitaire studie heeft minimaal twee dimensies. Je leert wat je leert. Maar je leert ook hóe te leren. De echte waarde van een universitaire opleiding is dat je leert hoe dingen te onderzoeken, hoe naar de werkelijkheid te kijken, hoe vragen te stellen, hoe te analyseren en hoe tot een conclusie te komen. Wees je daar bewust van als student.
Onderwijs in Kenia
Mijn droom is – naast het verder verduurzamen van onze bedrijven – het omvormen van het onderwijs in Kenia. In Europa en Nederland is het onderwijs gericht op ontdekking, spel, ondernemerschap, project learning. Terwijl, in opkomende landen zoals Kenia bepaalt de leraar: ik zeg hoe het is, jij moet het herhalen. Daardoor zijn mensen onvoldoende agile en creatief om succesvol te zijn.
Mensen vragen mij wel eens: wat is het recept voor succes. Dat zijn twee dingen: nieuwsgierigheid en discipline. Als je nieuwsgierig bent, dan kun je leren en je afvragen hoe dingen ánders kunnen. Je wordt creatief en bent intrinsiek in beweging. En als je daar de discipline achter kunt zetten om er ook echt wat mee te doen, dan kun je alleen maar winnen.'