Nederland telde volgens het CBS eind 2022 zo'n 1,2 miljoen zzp’ers. Dat is 12,5 procent van de beroepsbevolking. Het vermoeden is dat een aanzienlijk deel eigenlijk een schijnzelfstandige is.

Schatting aantal schijnzelfstandigen

Op basis van een enquête van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wordt het aantal schijnzelfstandigen ruwweg op 200.000 mensen geschat. Johan Zwemmer, universitair docent Arbeidsrecht en advocaat bij DLA Piper, denkt dat deze schatting eerder te laag is dan te hoog is. ‘Als je kijkt naar de huidige groep zelfstandigen, dan denk ik dat zomaar twee derde volgens nieuwe regels werknemer zou moeten zijn,’ zegt hij in NRC.

Onderzekerheid onder Uber-chauffeurs

De chauffeurs die voor Uber rijden krijgen pas over enkele maanden te horen of zij als schijnzelfstandigen werken of niet. Het Amsterdamse gerechtshof stelde een beslissing uit en besloot dat de Hoge Raad zich hierover uit moet spreken. ‘Dat is niet laf van het hof,’ vindt hoogleraar Arbeidsrecht Evert Verhulp. ‘Juridisch, maar ook politiek durven de rechters het niet aan om te zeggen dat deze chauffeurs feitelijk werknemers zijn. Bovendien kon je er vergif op innemen dat Uber of FNV anders zelf hadden doorgeprocedeerd,’ zegt hij in De Telegraaf.

Eerder dit jaar werd Deliveroo door FNV aangeklaagd om dezelfde reden. Hoewel FNV in het gelijk werd gesteld, bleef na de uitspraak van de Hoge Raad onduidelijk wat er moet gebeuren als zzp'ers voor meerdere opdrachtgevers werken. Inmiddels heeft Deliveroo Nederland overigens verlaten.

Wat staat er te gebeuren?

Tot 10 november kunnen burgers en organisaties online reageren op de conceptwet die schijnzelfstandigheid aan banden moet leggen. Daarna wordt de definitieve wettekst opgesteld, die door de Tweede Kamer zal worden behandeld. Waarschijnlijk zal dat pas na de verkiezingen gebeuren.

Het ministerie zal ook de antwoorden van de Hoge Raad in de zaak tegen Uber nauwlettend volgen, verwacht Johan Zwemmer. ‘Het kan gevolgen hebben voor de invulling van het ondernemerselement in de conceptwet,’ aldus Zwemmer in NRC. Hij sluit niet uit dat minister Van Gennip zal wachten met het definitieve wetsvoorstel tot de Hoge Raad een besluit heeft genomen.