Faculteit der Rechtsgeleerdheid
17 mei 2023
Er zijn op dit moment wereldwijd meer dan 2000 klimaatzaken die op nationaal, Europees en internationaal niveau gevoerd worden in verschillende rechtbanken. Naast de stijgende zeespiegel worden veel eilanden en archipels geteisterd door extreme weersomstandigheden zoals stormen en overstromingen.
Gesteund door Greenpeace Nederland is een aantal inwoners van Bonaire een nieuwe klimaatzaak tegen de Nederlandse staat gestart. Ze vinden dat de regering onvoldoende bescherming biedt tegen de gevolgen van de klimaatcrisis. Laura Burgers reageert bij EenVandaag op de zaak. 'Dat er helemaal geen plan ligt voor Bonaire is eigenlijk evident een schending van de mensenrechten daar. Als ik de staat was, zou ik het niet op een rechtszaak laten aankomen.'
Ook Margaretha Wewerinke-Singh reageert op de zaak bij NPO1 Radio 1. 'De Nederlandse staat moet twee dingen doen: catastrofale toekomstige effecten van klimaatverandering voorkomen en meer maatregelen treffen om ervoor te zorgen dat de inwoners van Bonaire zich kunnen aanpassen aan klimaatverandering.'
Een andere grote klimaatzaak is die van Vanuatu, een eilandstaat in de Stille Oceaan. Na jarenlange campagne klopt de regering nu aan bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. Margaretha Wewerinke-Singh leidt het juridische team van Vanuatu en legt bij Nieuws & Co uit wat het land wil bereiken. 'De hoop is dat het gerechtshof duidelijk maakt dat staten juridische verplichtingen hebben om klimaatverandering tegen te gaan. Meer dan 1,5 graad opwarming betekent dat een land als Vanuatu onbewoonbaar wordt.'
De verplichtingen om klimaatverandering tegen te gaan, bestaan niet alleen onder klimaatrecht, maar ook onder mensenrechtenverdragen. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens boog zich onlangs over de vraag of een land de mensenrechten schendt als het te weinig doet tegen klimaatverandering. Christina Eckes reageert bij de NOS. 'Een uitspraak door het Europees Hof kan enorme gevolgen hebben in alle landen die bij het Mensenrechtenverdrag zijn aangesloten. In Nederland waarschijnlijk nog meer dan in andere landen. Dat komt omdat onze rechters zaken direct toetsen aan het mensenrechtenverdrag en aan uitspraken van het Europees Hof, terwijl bijvoorbeeld Duitsland vooral toetst aan de eigen nationale grondrechten.'