Dat er op elke straathoek ongezond voedsel te verkrijgen is, is het kabinet al langere tijd een doorn in het oog. Als het aan staatssecretaris Maarten van Ooijen ligt, krijgen gemeenten daarom de mogelijkheid om snackbars en fastfoodketens in de buurt van scholen en in wijken te verbieden. Of dit ook wettelijk kan, is al uitgebreid onderzocht door onderzoekers van het juridische onderzoeksplatform Law Centre for Health and Life. Het blijkt dat gemeenten nu nog niet genoeg mogelijkheden hebben om de voedselomgeving te kunnen reguleren, en dat aanpassingen dus wenselijk zijn. 

Geen individuele verantwoordelijkheid

'Overgewicht onder kinderen is in sommige wijken 20 procent, bij volwassenen gaan we al richting de 60 procent', zegt Anniek de Ruijter (Gezondheidsrecht) bij EenVandaag. 'Als dat aan de hand is, dan kunnen we echt niet meer spreken over een individuele verantwoordelijkheid. Mensen kunnen dan wel zelf beslissen, maar als het overgrote deel van het aanbod ongezond is, dan is er geen keuzevrijheid meer.' 

Recht op gezonde voedselomgeving

Bastiaan Wallage praat over het voorstel bij BNR Nieuwsradio (2 december, 11.00): 'Mensen hebben vanuit het mensenrecht recht op een gezonde voedselomgeving, net zoals je recht hebt op gezonde lucht of weinig geluidsoverlast. Er zijn in Nederland overal normen voor, maar voor de voedselomgeving zijn die er nog niet, terwijl we zien dat dit vooral in steden een enorme impact heeft.' 

Verbod op reclame

De politiek wil ook een verbod op gerichte reclame op jongeren tot 18 jaar voor ongezond eten. Maar kan dit wel? Masterstudenten van de UvA onderzochten het tijdens de Recht & Beleid Clinic. Conclusie: er zijn geen bepalingen om een verbod in voeren, maar de staat heeft wel de plicht om kinderen te beschermen. Daarnaast zou ook tegen individuele voedingsmiddelenbedrijven geprocedeerd kunnen worden om de onwettelijkheid van op zichzelf staande reclames aan het licht te brengen.