In een vierdelige reeks worden nieuwe en onlangs begonnen Nederlandse leden en gezichten van het Europees Parlement voorgesteld. Wie zijn zij en wat drijft hen? Deel 1: Kim van Sparrentak van GroenLinks.
Opeens zit ze in de EU-vergaderbanken in Brussel en Straatsburg. De Zeeuwse Kim van Sparrentak, 29 nog maar en daarmee de jongste Nederlander. Zevende stond ze dit voorjaar op de GroenLinks-lijst voor de verkiezingen voor het Europees Parlement. Kansloos zou je zeggen, maar door een grote berg voorkeursstemmen mocht zij haar koffers pakken om een van de drie partijzetels te ‘bemannen’. „En dat bevalt goed! Maar ik had het natuurlijk nooit verwacht. Ik had een baan waarbij het ging om eerlijke energietransitie en dacht dat nog wel even te blijven doen. Nu werk ik aan dezelfde waarden, maar op een heel ander niveau. In de plenaire zaal denk ik nog wel ‘wow’… En wat mooi dat ik dit mag doen.”
Metro ontmoet Van Sparrentak in een drukbezochte koffiebar in het Europees Parlement-gebouw, een doolhof, in Straatsburg. Ze verschijnt stralend, in fleurige bloemetjesjurk en op sneakers met nóg fellere kleuren. Lachend: „Een tweedehandsje hoor. Ik dacht heel lang dat ik niet echt de politiek in zou kunnen, omdat die mensen er allemaal perfect uitzien. Alsof je ze door een ringetje kunt halen. Gelukkig mag het hier. Mensen voelen zich nu – en tijdens de campagne - juist door mij vertegenwoordigd omdat ze iemand zien en zagen die op hen lijkt.”
‘JONGERENACTIES GAAF, MAAR OOK HEFTIG’
Europarlementariër of niet, natúúrlijk was ze er bij het tweede grote klimaatprotest onlangs in Den Haag bij. Of juist. Elke dag de wereld rechtvaardiger maken door te strijden voor een klimaatvriendelijke samenleving, is namelijk haar motivatie. En activisme en politiek daartoe de sleutels. „Gaaf dat zoveel jongeren de straat op gaan, maar ook heftig. Ik gaf een maatschappijleerles tijdens de verkiezingscampagne en dan merk ik dat 15- en 16-jarigen er bijna al niet meer in geloven dat het met het klimaat goed komt. ‘Als het ons niet lukt, wat gebeurt er dan?’, vragen ze me op zo’n jonge leeftijd. Ze maken zich er écht zorgen over.” Het strijdbare zat er bij Van Sparrentak zelf van jongs af aan al in. Zo hing ze als kind in Zeeland ‘langzaam rijden-bordjes’ op, als overstekende jonge eendjes overreden dreigden te worden. En protesteerde ze met andere kinderen tegen het verdwijnen van een zwembad in Middelburg.
Wat zijn haar speerpunten nu? Van Sparrentak: „Ik wil publieke aanbestedingen in de zorg goed geregeld hebben. Landen en steden kunnen dat meestal echt wel zelf, daar hoeft de Europese Commissie niet over te gaan. De zorgtak mag niet afkalven. Ten tweede zet ik me in tegen de sociale huur-problematiek en de woningcrisis in z’n algemeen. Verder vind ik meer zekerheid op de arbeidsmarkt erg belangrijk. Soms worden mensen, ik noem Deliveroo-drivers, per rit betaald. Daarmee zijn we terug in de achttiende en negentiende eeuw, toen fabriekswerkers per stuk zo hun geld kregen.” Haar eigen idealen vergeet ze daarbij niet. „Ik ben me zeer bewust waar ik vandaan kom en blijf contact houden met lokale groepen.
‘IK STRIJD VOOR EERLIJK EN DUURZAAM’
Van Sparrentak maakt deel uit van de Europese commissie Interne markt en consumentenbescherming. Dat klinkt allesbehalve groen en het verbaast de verslaggever dus enigszins. „Ik kan niet aan de kant blijven staan als dingen niet eerlijk zijn. Dat is een gen dat in mij zit”, pareert ze direct. „Ook bij de interne markt, die werkt niet. Nu zijn aanbestedingen in de Nederlandse zorg zoals gezegd Europees geregeld en dat heeft desastreuze gevolgen. Mensen moeten centraal staan, niet de markt. Ik strijd voor een eerlijkere en duurzamere samenleving, dus prioriteit één is dat mensen en gezinnen goed kunnen leven. Bij mij is altijd een link tussen het sociale en het groene geweest. Zo hoop ik dat de groene deal die Frans Timmermans als Eurocommissaris moet regelen, behalve groen ook een hele sociale deal wordt. Met onder andere meer werkgelegenheid en betere banen voor jongeren.”
EURO-SCEPTICI
De fanatieke politici vindt Europa belangrijk. „Ja, er veel Euro-sceptici. ‘Die Oost-Europeanen pakken onze banen af’, hoor je dan bijvoorbeeld. Je kunt er op veel verschillende manieren naar kijken. Je kunt de grenzen dicht doen, maar we kunnen er ook voor zorgen dat we zaken als minimumlonen goed regelen. Dat mensen niet meer gedwongen worden om hun families achter te laten en ervoor kunnen zorgen dat hun kinderen kunnen gaan studeren. Of denk aan alle rivieren, waarin je dertig jaar geleden niet kon zwemmen. Zo vervuild waren ze. Door samenwerking hebben we ervoor kunnen zorgen dat Duitsland in het Ruhrgebied het water minder vervuilt en wij er geen last meer van hebben. Er zijn veel grensoverschrijdende zaken, die moet je Europees regelen. Zo kijk ik ernaar.”
WAKEN VOOR VAKJARGON
Dat Europa voor veel mensen thuis toch een ver-van-mijn-bed-show is, heeft meerdere redenen denkt Van Sparrentak. „Als je bij de EU werkt, verval je gemakkelijk in vakjargon. Daar moeten we voor waken. En we moeten meer over ons werk in de media vertellen. Zo laat ik mijn Instagramvolgers zien hoe het er hieraan toe gaat. Want tja, je ziet dat grote gebouw. Maar wat gebeurt er nou eigenlijk daarbinnen? En ik vraag mijn volgers via sociale media ook wat zij belangrijk vinden. Hoewel ik dat via DWARS (zie paspoort, red.) natuurlijk ook wel weet. Maar voor DWARS ben ik nu officieel te oud, haha. Bovendien heb ik zelf dingen meegemaakt. Zo ben ik van Amsterdam naar Rotterdam verhuisd omdat ik de huur niet meer kon betalen. Ik weet dat voor veel stages niet meer wordt betaald en dat je in tal van bijbaantjes onverzekerd werkt. De jongeren zijn mij bepaald niet vreemd.”
Dat haar partij relatief veel jongeren ‘in huis’ heeft, vindt Van Sparrentak alleen maar te prijzen. Ze stoort zich aan het wijze grijze mannen-bolwerk, dat een organisatie als de EU toch grotendeels is. „Als die wijze grijze mannen het voor het zeggen blijven houden, dan zal er voor jongeren niets veranderen. En blijft de stap voor een jongere om z’n mond open te trekken nog te groot.”
PASPOORT
Kim van Sparrentak (29)
• Geboren: Middelburg.
• Woont: Rotterdam (‘met huisgenoten, ik ben een echte millennial’).
• Partij: GroenLinks (3 zetels in het Europees Parlement).
• In Europa: Groenen / EVA (Europese Vrije Alliantie).
• Studies: Politicologie en Future Planet Studies (Universiteit van Amsterdam) en Urban Environmental Management (Wageningen).
• Was lid van: DWARS (jongeren GroenLinks) en Federatie van Jonge Europese Groenen.
• Klimaat- en milieuactiviste voor: WISE (kerncentrales België zo snel mogelijk gesloten krijgen).
• Loopbaan: Klimaatonderzoeker, medewerker Milieudefensie.
Bron: Metro Nieuws, 15 oktober 2019