Jacco Vink bij New Scientist NL over een nagebootste supernova-explosie

Natuurkundigen hebben in een Canadees laboratorium de reacties nagebootst die plaatsvinden tijdens een supernova-explosie. De Nederlandse versie van het blad New Scientist schrijft hierover; sterrenkundige Jacco Vink (UvA-API) geeft commentaar.

Annemarie van Wezel in Stowa Podcast over gifstoffen in ons oppervlaktewater

In hun nieuwste podcast praat de Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (Stowa) met onder meer milieuecoloog en directeur van UvA-IBED Annemarie van Wezel over de invloed van allerhande chemische stoffen in ons oppervlaktewater op ecosystemen.

Diana Pereira Fernandes in New Scientist NL over waarom onze hersenen anders zijn dan die van chimpansees

Zweedse onderzoekers hebben een stukje DNA gevonden dat kan verklaren waarom onze hersenen anders zijn dan die van chimpansees. Dit biedt wetenschappers mogelijk een antwoord op de vraag wat ons mensen zo uniek maakt. De Nederlandse editie van New Scientist bericht over deze studie; evolutionair geneticus  Diana Pereira Fernandes (UvA-SILS) geeft commentaar.

Joost Frenken in het FD over publiek-privaat gefinancieerd onderzoek

Publiek-privaat gefinancieerd onderzoek kan prima autonoom zijn, betoogt Joost Frenken in een opiniestuk in het Financieele Dagblad. Frenken is naast hoogleraar experimentele fysici aan de UvA en de VU ook directeur van ARCNL.

Timothy Noël in C2W over zijn passie voor flowchemie

Vakblad C2W heeft een interview met chemicus Timothy Noël (UvA-HIMS), die onlangs de KNCV Gouden Medaille won. Hij vertelt in het stuk onder meer over zijn voorliefde voor flowchemie: synthese zoals een ingenieur dat aanpakt, niet in reageerbuisjes maar in een miniatuurversie van een chemische fabriek.

Jason Hessels in De Telegraaf over een nieuw ontdekte planeet buiten de Melkweg

De Telegraaf bericht over het nieuws dat er mogelijk voor het eerst een planeet is waargenomen buiten ons Melkweg-stelsel. UvA-sterrenkundige Jason Hessels (API) geeft commentaar.

Maarten de Rijke in het FD over wetenschappelijke samenwerking met collega's in China

Westerse overheden schrikken steeds meer terug voor samenwerkingen met China, en de EU waarschuwt voor spionage binnen Europese universiteiten, zo schrijft het Financieele Dagblad. Toch werken Nederlandse wetenschappers nog graag samen met collega's in China. Het dagblad beschrijft de motieven hiervoor, waarbij diverse wetenschappers aan het woord komen, waaronder universiteitshoogleraar Maarten de Rijke (UvA-IvI).

Henkjan Honing in de Volkskrant over zingende primaten

In liederen van indri-apen zijn twee verschillende ritmische categorieën te onderscheiden. Toch betwijfelt Henkjan Honing, hoogleraar muziekcognitie, of de aapjes echt zo muzikaal zijn als de nieuwe studie suggereert.

Franciska de Vries over stikstofuitstoot

Tijdens de stikstofcrisis hebben zeker 360 boeren alsnog toestemming gekregen om hun veestapel uit te breiden, blijkt uit onderzoek van NRC. Uitbreiden mag alleen als de stikstofuitstoot gelijk blijft of daalt ten opzichte van de oude vergunning.

Desondanks is het zeker dat er sprake van een toename in de uitstoot is, laten verschillende deskundigen weten. Franciska de Vries, hoogleraar Earth Surface Science: "Meer dieren betekent simpelweg dat er meer stikstof geproduceerd wordt."

Rosemarie Kentie bij Vroege Vogels over de meeuwen van Forteiland

In de monding van het Noordzeekanaal bij de haven van IJmuiden ligt een eiland: Forteiland. Hier broedt een gigantische meeuwenkolonie. Bioloog Rosemarie Kentie (UvA-IBED) is betrokken bij het onderzoek naar deze dieren, en vertelt erover in het televisieprogramma Vroege Vogels.

Annemarie van Wezel in De Volkskrant over filters voor kraanwater

Filters waarmee je thuis je kraanwater nog verder kunt filteren worden steeds populairder. Maar hebben deze filters ook nut? Nee, zeggen alle experts die De Volkskrant hierover sprak. Onder hen is ook milieuecoloog en directeur van UvA-IBED Annemarie van Wezel.

Tieme Helderman ontdekt gen dat groentetelers verlost van virus

Niet alleen mensen, ook planten hebben te lijden onder virussen. Tieme Helderman heeft met zijn collega’s de eerste stappen weten te zetten in de duurzame bestrijding van het tomatenbronsvlekkenvirus, dat tuinders wereldwijd hoofdbrekens geeft.

Internationale aandacht voor chemische minifabriek Timothy Noël

Een aantal internationale vakmedia heeft het nieuws opgepikt rondom de chemische mini-fabriek op zonne-energie, ontwikkeld door de vakgroep van chemicus Timothy Noël (UvA-HIMS).

Sander Bohté bij Emerce over energiezuinige AI-chips voor medische toepassingen

Sander Bohté (UvA-SILS& CWI) heeft samen met collega’s een wiskundige doorbraak bereikt in het rekenen met zogeheten gepulste neurale netwerken (spiking neural networks). Dankzij deze doorbraak kunnen speciale chips die geschikt zijn voor deze kunstmatige intelligentie (AI) spraak, gebaren en elektrocardiogrammen (ECG’s) een factor twintig tot duizend energiezuiniger herkennen dan traditionele AI-technieken. Bij vakmedium Emerce komt Bohté aan het woord over dit onderzoek.

Stan Bentvelsen bij BNR Radio

Nikhef-directeur en UvA-hoogleraar Stan Bentvelsen was de gast in de BNR Nieuwsradio podcast BNR’s Big Five: Fundamentele Vragen. Het onderwerp van het gesprek: dankzij de oerknal kwam het heelal plots tot volle wasdom. Maar wat gebeurde er precies? En was dit echt het begin der tijden?

Michiel Hogerheijde in KIJK over een mysterieus gat in ons vroege zonnestelsel

In de vroege geschiedenis van ons zonnestelsel bevond zich ergens tussen de nog vormende planeten Mars en Jupiter een mysterieuze lege ruimte, ontdekten sterrenkundigen. Een internationaal team van sterrenkundigen publiceerde hierover in Science; in het blad KIJK geeft UvA-sterrenkundige Michiel Hogerheijde (API) commentaar op de studie.

Max Welling bij Dutch Digital Delta over ELLIS

Machine learning expert Max Welling (UvA-IvI) vertelt in een artikel op de vaksite Dutch Digital Delta over ELLIS, het European Lab for Learning and Intelligent Systems. Hetzelfde artikel verscheen eerder op de site van de NL AI Coalitie.

Emily Petroff in Scientific American over Fast Radio Bursts

Een nieuwe Chinese radiotelescoop heeft inmiddels al meer dan 1600 Fast Radio Bursts waargenomen. Bij Scientific American vertelt sterrenkundige Emily Petroff (UvA-API & McGill University) over deze nog altijd mysterieuze signalen uit de ruimte.

Eva Laplace bij BNR Nieuwsradio over zware sterren en koolstof

Uit nieuwe geavanceerde computersimulaties blijkt dat dubbelsterren verantwoordelijk zijn voor een veel groter deel van de koolstofproductie in de kosmos dan enkele sterren. Zware sterren met een partner produceren zelfs twee keer zoveel, zo vertelde sterrenkundige Eva Laplace (UvA-API) bij BNR Nieuwsradio.

Maarten de Rijke in het FD over (on)afhankelijkheid van AI onderzoek

Het Nederlandse onderzoek op het gebied van AI krijgt een flinke boost, mede dankzij financiering van grote bedrijven zoals Philips, DSM en Siemens. Maar, deze commerciële financiering leidt tot zorgen bij onderzoekers over hun onafhankelijkheid. In het Financieele Dagblad spreekt universiteitshoogleraar Maarten de Rijke (UvA-ILLC) over deze kwestie.

Daniel Bonn bij RTL Nieuws over ventilatie en CO2-meters

In een artikel op de website van RTL Nieuws stellen meerdere experts dat overheid zou verplicht moeten stellen dat er in openbare binnenruimtes als restaurants, cafés en sportscholen CO2-meters opgehangen worden. UvA-natuurkundige Daniel Bonn (IoP) legt uit dat het CO2-gehalte van ruimtes samenhangt met de luchtkwaliteit en de aanwezigheid van aerosolen die virusdeeltjes kunnen bevatten en overdragen.

Erik Verlinde bij Kennislink over data

Alles is data, stelt dit artikel van Kennislink en stelt UvA-natuurkundige Erik Verlinde (IoP). Het stuk gaat over de ontelbare manieren waarop de mens zowel fysiek als digitaal z’n sporen nalaat, en hoe je ook het universum kunt beschouwen als een enorme verzameling informatie.

Henk Hiemstra in De Volkskrant over de Nobelprijs voor Scheikunde voor organokatalyse

De Nobelprijs voor Scheikunde gaat dit jaar naar Benjamin List en David MacMillan voor de ontdekking van organische katalysatoren. In De Volkskrant vertelt UvA-chemicus Henk Hiemstra (HIMS) over het belang van organokatalyse. 

Rasa Muller in Atlas TV over wat onderzoek Nobelprijs-waardig maakt

Het populairwetenschappelijke televisieprogramma Atlas behandelde op 6 oktober aandacht voor de vraag wat onderzoek Nobelprijs-waardig maakt. UvA-natuurkundige Rasa Muller was te gast in de studio om uitleg te geven. De uitzending is terug te zien via NPO Start; het item begint rond 29:00.

Christian Schaffner bij BNR Radio quantumcomputers en versleuteling van data

De komt van de quantumcomputer kan ingrijpende gevolgen hebben voor de manier waarop we momenteel onze gevoelige gegevens bewaren en versleutelen. De AIVD heeft zelfs een waarschuwing afgegeven: we moeten per direct al nadenken over betere versleuteling. BNR nieuwsradio spreekt in hun podcast BNR Digitaal over deze kwestie met quantum-expert Christian Schaffner (UvA-ILLC).

Daniel Bonn en Robbert Dijkgraaf in NRC over de Nobelprijs voor Natuurkunde voor complexiteitsonderzoek

De Nobelprijs voor Natuurkunde gaat dit jaar naar drie onderzoekers die zich bezig houden met complexe systemen, waaronder het klimaat op aarde. UvA-natuurkundige Daniel Bonn (IoP) en oud-UvA natuurkundige Robbert Dijkgraaf geven in NRC duiding bij de prijs.

Floris Roelofsen bij NH Nieuws over de gebarentaal-avatar

Computer- en taalwetenschapper Floris Roelofsen (UvA-ILLC) werkt aan een digitale avatar die automatisch gesproken taal kan omzetten in gebarentaal. Regionale omroep NH Nieuws heeft een artikel over zijn werk.

Sennay Ghebreab bij Universiteit van Nederland en in het AD over AI en hokjesdenken

Computers kunnen, afhankelijk van met welke data je ze voedt, menselijke trekjes zoals etnisch profileren en andere vormen van discriminatie overnemen. In een college voor de Universiteit van Nederland, onder meer gepubliceerd bij het AD, vertelt neuro-informaticus Sennay Ghebreab (UvA-IvI) wat je hier zoal aan kunt doen.