13 maart 2025
Sinds vorig jaar werkt de UvA aan nieuwe richtlijnen om externe samenwerking uitgebreider te toetsen. De uitbreiding heeft het specifieke doel te voorkomen dat de UvA via onderwijs- of onderzoeksamenwerkingen bijdraagt aan schending van mensenrechten, misbruik van kennis voor ongewenste militaire doeleinden of serieuze schade aan het milieu. Parallel aan dat traject heeft de vaste adviescommissie Samenwerking met Derden advies uitgebracht over drie casussen.
Toetsing van samenwerking is volgens de nieuwe richtlijnen nooit op een heel land of instituut gericht: alleen afzonderlijke samenwerkingsverbanden worden getoetst. De besluitvorming over de huidige drie casussen geldt dus ook alleen voor deze drie specifieke samenwerkingen.
De Commissie heeft geen bezwaar tegen verlenging van de samenwerking, maar adviseert om risicodempende maatregelen te nemen. Deze maatregelen moeten de academische vrijheid, kennisveiligheid, data privacy en de veiligheid van PhD-kandidaten waarborgen. Het College van Bestuur volgt dit advies op en zal, met inachtneming van deze maatregelen, toewerken naar een hernieuwde Memorandum of Understanding (MoU) met de CSC.
De Commissie adviseert negatief over continuering van de samenwerking. Als er risicodempende maatregelen geëffectueerd kunnen worden dan is de commissie bereid opnieuw advies uit te brengen. Het College van Bestuur volgt dit advies op. De komende tijd verkennen we of en met welke risicodempende maatregelen een hernieuwde overeenkomst wordt vormgegeven. Een nieuwe overeenkomst wordt opnieuw voor advies aan de Commissie voorgelegd.
De Commissie adviseert om geen samenwerking aan te gaan met Hongaarse instellingen die door de EU zijn uitgesloten van deelname aan Erasmus en HorizonEurope, zoals Pannonia en HU-rizon. Het College van Bestuur volgt dit advies en gaat nu geen samenwerkingen aan met deze instellingen. Eventuele toekomstige samenwerking blijft afhankelijk van het sanctiebeleid van de Europese Commissie en wordt opnieuw beoordeeld door de adviescommissie Samenwerking met derden.
Rector Peter-Paul Verbeek: ‘Wij staan als universiteit voor open samenwerkingen en uitwisselingen, en die willen we op een verantwoorde manier vormgeven. Op dit moment hebben deze drie specifieke samenwerkingen problematische aspecten – daar heeft de commissie die dit moet toetsen ons op gewezen. Daarom zetten we ze voorlopig niet in de huidige vorm voort.'
'We willen kennisveiligheid beschermen en niet het risico lopen bij te dragen aan mensenrechtenschendingen, maar ook niet een heel land in de ban doen. Dat vraagt om maatwerk en daarom worden samenwerkingen steeds afzonderlijk getoetst. Het is belangrijk dat wij zo snel mogelijk onze nieuwe richtlijnen voor toetsing – die nu bij de medezeggenschap liggen voor advies – afronden.’