Faculteit der Rechtsgeleerdheid
10 april 2022
Het lijkt wat ondergesneeuwd in al het oorlogsgeweld in Oekraïne, maar ook de rechtszaak van het OM tegen de vier verdachten van het neerhalen van de MH17 is in volle gang. Het OM vervolgt drie Russen en een Oekraïner voor hun vermeende betrokkenheid. Welke invloed heeft de huidige oorlog en wat kunnen we uit dit proces halen? Juristen van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de UvA over de MH17, Rusland en Oekraïne.
Marieke de Hoon (Internationaal strafrecht) analyseert bij NPO Radio 1 Spraakmakers de invloed van de oorlog in Oekraïne op het MH17-proces. ‘Sec juridisch is er geen invloed, maar je ziet bijvoorbeeld dat de advocaten van de verdediging onder druk worden gezet om de verdediging te laten vallen.’
In een poging Rusland verantwoordelijk te stellen voor het neerhalen van vlucht MH17 heeft het kabinet samen met Australië een klacht ingediend bij de internationale burgerluchtvaartorganisatie van de Verenigde Naties, de ICAO. ‘De ICAO-zaak kan voor Nederland een geitenpaadje naar het Internationaal Gerechtshof vormen’, zegt Marieke de Hoon in de Volkskrant.
Marten Zwanenburg (Militair recht) en Liesbeth Zegveld (Internationaal recht) leggen in de Volkskrant uit hoe het zit met bewijs van mogelijke oorlogsmisdaden, zoals in Boetsja. De link met de MH17 is snel gelegd: de hoop is dat er communicatie is onderschept, zoals het geval was bij de MH17. In dat dossier vormen de duizenden afgeluisterde gesprekken van Russische separatisten een belangrijk onderdeel van het strafproces en zijn ze zelfs de basis van een reconstructie.
Marieke de Hoon praat bij NPO Radio 1 over de toespraak van de Oekraïense president Zelensky, eind maart in de Tweede Kamer. ‘Hij probeert heel erg te schetsen dat deze oorlog geen ver-van-je-bed-show voor ons is. Hij refereert daar ook aan MH17. Hij zegt: Rusland heeft een plan. Dat zagen we in 2008 in Georgië, in 2014 in de Krim en sindsdien ook in de Donbas en MH17 is daar ook onderdeel van.’
Op Mr. Online is er aandacht voor de Juridische Wegwijzer MH17. Hierin worden alle juridische procedures rondom de MH17 overzichtelijk in kaart gebracht. De Wegwijzer is gemaakt in opdracht van Stichting Vliegramp MH17 door Public International Law & Policy Group (PILPG), Marieke de Hoon (FdR, UvA) en Patroon Legal Design. Het initiatief werd gefinancierd door het ministerie van Justitie en Veiligheid en het Fonds Slachtofferhulp.