Faculteit der Rechtsgeleerdheid
25 januari 2022
Organizational Ethics is een samenwerking tussen de FdR, FEB, FGW en de FMG. De rechtenfaculteit is penvoerder van het RPA en hoogleraar Law & Society Benjamin van Rooij heeft de rol van coördinator op zich genomen. Daarnaast doet een aantal andere facultaire onderzoekers mee in dit project, waaronder Iris van Domselaar, Marija Bartl, Agnes Akkerman, Tamara Butter en Jonathan Soeharno.
Veel van onze maatschappelijke uitdagingen beginnen, althans gedeeltelijk, met onethisch gedrag in organisaties. Denk aan de verkoop van subprime-leningen door banken die de financiële crisis van 2008 veroorzaakte, de #MeToo-schandalen en industriële vervuiling die onze natuurlijke hulpbronnen vernietigt. Ondanks de publieke verontwaardiging en de roep om verandering, blijven problemen bestaan. Recente schandalen bij ING, Volkswagen, Boeing en zelfs bij academische instellingen als de UvA, herinneren ons eraan dat er geen week voorbijgaat zonder nieuws over het zoveelste organisatorische schandaal waarbij sprake is van structureel en zeer schadelijk onethisch gedrag.
Het ontbreekt nog aan een wetenschappelijk inzicht in hoe dergelijke onethische culturen in organisaties ontstaan, en hoe dit kan worden voorkomen. Wetenschappers in dit RPA gaan onderzoeken hoe organisaties komen tot onethisch en schadelijk gedrag en welke rol de organisatiecultuur hierin speelt.
De onderzoekers leggen een database aan met casestudies van organisaties die structureel afwijkend gedrag laten zien. Ook doen ze een serie experimenten om oorzaken en dynamieken in de ontwikkeling van onethisch gedrag in organisaties te beoordelen. Het doel is inzicht te bieden in hoe empirische kennis moet worden toegepast om wangedrag in organisaties te helpen voorkomen en verminderen. Dit kan verder worden vertaald in het ontwerp van wet- en regelgeving.
In het UvA-brede RPA Organizational Ethics wordt ook met mensen en organisaties van buiten de UvA samengewerkt. Centraal hierbij staan verbanden met belangrijke Nederlandse toezichthouders op het gebied van financiën, milieu, gezondheid, fraude en arbeid. Ook is er direct contact met publieke en private organisaties die hun eigen organisatiecultuur willen analyseren. En tenslotte willen de betrokken bij dit RPA samenwerken met en bijdragen aan initiatieven binnen de UvA om onethisch en schadelijk gedrag intern aan te pakken.
De Universiteit van Amsterdam kent een aantal onderzoekszwaartepunten, de Research Priority Areas (RPA). Deze research priorities behoren tot het beste wat de UvA te bieden heeft en zijn internationaal toonaangevend. De FdR participeert in 6 UvA-brede RPA’s, waarvan Organisational Ethics onlangs is gestart.