‘Amsterdammers zijn luid’, is de opening waar Anna Berbers haar lezing mee begint. Zelf is ze opgegroeid in de hoofdstad en maakte op 11-jarige leeftijd Pride voor het eerst mee. Het kleine ‘Amsterdammertje’ voelde de verbondenheid van de groep en was trots dat haar stad zich op deze manier liet zien. Hier ontstond op vroege leeftijd al een interesse in de LGBTQIA+-gemeenschap.

Dieptepunt vormt ommekeer

Berbers neemt het publiek eerst kort mee in de geschiedenis van Pride, met bijzondere focus op Nederland. Zo waaide Roze Zaterdag over vanuit de VS, maar liep in 1982 uit tot een drama toen het misging in Amersfoort. De stoet die door Amersfoort marcheerde, werd bekogeld met eieren en levende maden. ‘Hoewel het in Amersfoort leidde tot een dieptepunt in de historie van Pride, was dit moment een belangrijk omslagpunt in de viering van homoseksualiteit. De volgende edities werden goed gecoördineerd door de overheid.’

Door de jaren heen hebben verschillende organisaties aan het roer gestaan om Pride mogelijk te maken. Berbers geeft een overzicht van de initiatiefnemers laat een interessante ontwikkeling zien. ‘Waar Pride in het begin vooral werd georganiseerd door ondernemers van bijvoorbeeld seksshops of homobars, zie je tegenwoordig steeds meer grote bedrijven zich als sponsor aandienen.’

Pinkwashing

Dit brengt Berbers bij pinkwashing, de strategie van bedrijven, organisaties of overheden die doen alsof ze de LGBTQIA+-gemeenschap steunen om een positief imago te krijgen of meer producten te verkopen, maar eigenlijk weinig tot niets doen om echt te helpen of verandering te brengen. Het staat centraal bij de hoofdvraag van het huidige onderzoek van Berbers: hoe is de betekenis van Pride door de jaren heen veranderd in het nieuws en hoe is de perceptie van pinkwashing veranderd?

Gevestigde orde versus uitdagers

• Waarom is Pride belangrijk?
• Voor wie is Pride?
• Hoe kunnen organisaties deelnemen aan Pride zonder pinkwashing?

Hoewel het onderzoek nog loopt, zag Berbers bij deze vragen een duidelijk verschil in de betekenis van Pride tussen de ‘gevestigde orde’ en de ‘uitdagers’. De groep die hoort tot de gevestigde orde ziet Pride als een viering van vrijheid en als een feest voor iedereen. Uitdagers vinden dat Pride niet alleen een feest is, maar ook een protest voor mensen wiens stem te weinig gehoord wordt. Pride is voor hen een manier om strijd te voeren voor de huidige ongelijkheid en discriminatie die zij als groep nog ervaren.

Roze Koningsdag

De lezing eindigde met input uit de zaal. Zo bleken ook hier de meningen verdeeld te zijn. Sommigen vonden Pride een event waar ze ‘volledig zichzelf konden zijn, omgeven door vrienden en familie’, terwijl iemand anders Pride meer zag als een ‘roze Koningsdag waar ze zich steeds minder welkom voelde’. Het geeft aan dat er voor de stad Amsterdam en Pride-organisaties nog genoeg ruimte voor verbetering is. Het definitieve resultaat van Anna Berbers’ onderzoek zal hier ongetwijfeld een bijdrage aan leveren.