14 februari 2024
Nederland kent een uitgebreid adviesstelsel, bestaande uit tal van kennis- en adviesorganen. Zij vormen een belangrijke schakel tussen de wetenschap en de wereld van politiek en openbaar bestuur. De rol van kennis in beide domeinen verschilt, in de wetenschap zijn vragen sturend terwijl de politiek juist van duidelijke antwoorden houdt. In de praktijk van wetenschappelijke beleidsadvisering komen beide dynamieken samen en dat levert interessante uitdagingen op. Damstra: “Met deze leeropdracht wil ik onderzoeken hoe deze logica’s zich tot elkaar verhouden en in het bijzonder hoe processen van politisering van invloed zijn op de praktijk van advisering.”
De politieke interpretatie van wetenschappelijke inzichten – politisering – is geen nieuw fenomeen maar het heeft zich de afgelopen jaren wel op nieuwe manieren gemanifesteerd. Damstra wijst op twee ontwikkelingen die zich ook in de Nederlandse context hebben voorgedaan: “De opkomst van partijen en politici die de legitimiteit van wetenschappelijke kennis openlijk in twijfel trekken. Zeker rond kennisintensieve vraagstukken met een hoge politieke gevoeligheid is er meer scepsis, denk aan corona, klimaat, stikstof en migratie. Daarnaast speelt het publieke debat zich grotendeels online af. Platforms bieden ongekend veel mogelijkheden tot kennisdisseminatie maar faciliteren ook een tegenreactie. Die is soms inhoudelijk maar we zien ook steeds vaker intimidatie en bedreiging. Het heeft het speelveld, ook voor adviserende organen, veranderd.”
Dr. Alyt Damstra studeerde politicologie aan de UvA en maakte voor haar promotieonderzoek de overstap naar Politieke Communicatie (ASCoR). Voor haar proefschrift onderzocht ze de invloed van economisch nieuws, daarnaast publiceerde ze over de rol van berichtgeving in het electorale succes van partijen. De afgelopen jaren was Damstra verbonden aan het internationale onderzoeksproject Knowledge Resistance waar ze onderzoek deed naar de politisering van kennis in het online domein. Ze combineerde haar academische onderzoek met een aanstelling bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid in Den Haag.
De leerstoel gaat in vanaf 1 augustus.