Hoofdonderzoeker Paul Omane (Universiteit van Potsdam) testte 40 baby's van zes maanden oud Accra, de hoofdstad van Ghana. Zoals heel gewoon is in Ghana – en voor de meeste kinderen wereldwijd – maar veel minder gebruikelijk in vergelijkbare studies, groeien de onderzochte baby's allemaal meertalig op: op een gemiddelde dag horen ze tussen de twee en zes talen.

‘Kinderen in Ghana worden vaak niet alleen verzorgd en opgevoed in het kerngezin,’ vertelt Titia Benders, ‘maar door meerdere volwassenen die samen in één voor meerdere gezinnen gebouwd huis wonen. Die volwassenen kunnen allerlei talen spreken, waaronder Ghanese talen als Akan, Ewe, Ga en Krobo, maar ook een koloniale taal zoals het Engels.’ Van de talen die door de onderzochte baby’s geleerd worden, kent alleen het Akan het verschijnsel klinkerharmonie (zie kader).

Inzicht in de invloed op taalverwerking

Alle onderzochte baby’s hoorden veel Akan, naast minimaal één andere taal. De onderzoekers waren benieuwd of de baby’s daardoor een voorkeur hadden ontwikkeld voor woorden die Akan-achtige klinkerharmonie vertonen. En dat bleek inderdaad het geval: de resultaten tonen aan dat Ghanese baby's liever verzonnen, betekenisloze pseudo-woorden horen die klinkerharmonie vertonen, dan pseudo-woorden die dat niet doen.

‘We hebben niet gevonden dat die voorkeur afhangt van of de kinderen veel of weinig Akan horen in hun dagelijks leven’, vertelt Benders. ‘Het kan natuurlijk zijn dat we dat gemist hebben. Maar als de hoeveelheid Akan echt niet uitmaakt, dan geven deze resultaten mogelijk inzicht in de sterke invloed die vroege kennismaking met een taal heeft op de taalverwerking, ook als een kind daarnaast andere talen leert.’

Onderzoek naar niet-Europese talen is belangrijk

Het onderzoek is een van de allereerste experimentele onderzoeken naar taalverwerving bij baby’s in Afrika. Onderzoek naar taalverwerving in niet-Europese talen is belangrijk, benadrukken de onderzoekers. ‘Eerder onderzoek naar hoe kinderen taal leren is veelal beperkt gebleven tot twee procent van alle talen die in de wereld worden gesproken’, aldus mede-onderzoeker Natalie Boll-Avetisyan van de Universiteit van Potsdam. ‘Maar de talen die kinderen over de hele wereld leren zijn heel verschillend, net als de leefomstandigheden waarin kinderen opgroeien. Alleen door wereldwijd onderzoek kunnen we volledig begrijpen hoe de menselijke geest in staat is talen te leren.’

Publicatiegegevens

Omane, P. O., Benders, T., & Boll-Avetisyan, N.: Vowel harmony preferences in infants growing up in multilingual Ghana (Africa). Developmental Psychology, augustus 2024.