‘De Europese Unie heeft Rusland na de invasie van Oekraïne verschillende sancties opgelegd. Hieronder vielen ook maatregelen om content van Russische staatsmedia niet langer toegankelijk te maken in verschillende Europese lidstaten,’ vertelt onderzoeker Kamila Koronska. ‘Uit ons onderzoek blijkt dat dit vooral symbolisch is, omdat deze mediablokkades heel eenvoudig omzeild kunnen worden.’

Onderdeel van informatienetwerk

Volgens de onderzoekers is er sprake van zogeheten ‘content-witwassen’: het plaatsen van nieuwsberichten afkomstig van Russische staatsmedia op websites die zich presenteren als onafhankelijke media.

In het onderzoek lag de focus op Polen, waar volgens de onderzoekers drie nieuwssites zich bezighouden met het doorplaatsen van content afkomstig van Russische staatsmedia. Het gaat onder meer om Lega Artis, een platform dat zich presenteert als een objectief nieuwsmedium en gemiddeld zo’n 10.000 paginaweergaven per dag heeft.

‘Met digitale tools hebben we de zogeheten metadata van de Lega Artis-website onderzocht. Hieruit konden we afleiden dat de site deel uitmaakte van een groter informatienetwerk’, legt Koronska uit. ‘Twee andere Poolse nieuwsites, News na Dzis en Daily Blitz, deelden veelal dezelfde content. Allebei presenteerden zichzelf ook als onafhankelijke informatievoorzieningen.’

Verder onderzoek wees uit dat de websites sinds de start van de Oekraïne-oorlog steeds vaker berichten plaatsen. ‘Dit deed ons vermoeden dat ze hun content mogelijk van een externe bron haalden’, zegt Koronska. ‘We ontdekten toen dat veel artikelen kopieën waren van content op Zero Hedge, een financieel blog dat is opgericht door de Bulgaarse ex-bankier Daniel Ivandjiiski die door de Verenigde Staten en onderzoeksjournalisten ervan beschuldigd is Russische propaganda te versterken.’

De onderzoeksresultaten tonen volgens Koronska aan dat de Europese Unie zich meer moet inspannen om verspreiding van misinformatie tegen te gaan. ‘Als het verbieden van websites niet werkt, moeten we kijken naar alternatieven. Ook zouden er initiatieven moeten zijn waarin de betrouwbaarheid van media outlets wordt bijgehouden.’