20 september 2023
Met het Loofhuttenfeest, ook wel bekend als Soekot, wordt herdacht dat het Joodse volk veertig jaar lang rondtrok door de woestijn en daarbij in tenten en hutten woonde. Ter ere van Soekot bouwen veel Joden tegenwoordig tijdens het feest een loofhut – een tijdelijk onderkomen met een dak van bladeren – in hun eigen tuin of op hun balkon.
Vroeger gebeurde dat vooral in de publieke ruimte, vertelt onderzoeker en initiatiefnemer Julia van der Krieke: ‘Op oude gravures, etsen en vooroorlogse foto’s is te zien hoezeer het feest eeuwenlang onderdeel was van het Amsterdamse straatleven.’ Het feest staat symbool voor kwetsbaarheid, bescherming en samenkomst, legt de onderzoeker uit. ‘In de loofhutten werd gegeten en feestgevierd; iedereen was er welkom. Door het bladerdak van de hutjes konden mensen de sterren zien en waren ze blootgesteld aan de elementen – daarmee verwijst het feest naar de waarde van een dak boven je hoofd.’
Eind september keert dit Amsterdamse straatbeeld voor één week terug op het Waterlooplein, in het hart van de oude Joodse wijk. Op vrijdag 29 september werd op het pleintje voor de Mozes en Aäronkerk een kunstinstallatie onthuld in de vorm van drie moderne loofhutten, gemaakt door kunstenaarsduo Hertog Nadler (Chaja Hertog en Nir Nadler). De installatie is tot en met 6 oktober te zien zijn.
Vroeger was Soekot een echt Amsterdams feest, maar het is bij het grote publiek in de vergetelheid geraakt.Julia van der Krieke
De hele week is er veel te ontdekken in en rondom de loofhutten: dagelijks is er om 11.00 uur een historische lezing, wordt vanaf 14.00 uur een verhaal verteld over het religieuze aspect van het feest, en staat in de namiddag regelmatig een verrassing op het programma. Gedurende de week zullen ook vrijwilligers bij het kunstwerk aanwezig zijn om vragen te beantwoorden over de achtergronden van het Loofhuttenfeest.
tekst loopt door onder het programma
Van der Krieke hoopt dat de loofhutten en het bijbehorende programma leiden tot hernieuwde interesse onder buurtbewoners en andere Amsterdammers. ‘Ik wilde dit mooie feest graag terugbrengen naar de binnenstad, vooral ook om de Amsterdammers van nu erover te kunnen vertellen. Vroeger was Soekot een echt Amsterdams feest, maar het is bij het grote publiek in de vergetelheid geraakt. Ik hoop dat we daar verandering in kunnen brengen.’
De loofhutten zijn onderdeel van het project De Joodse Stad, dat erop gericht is de Joodse geschiedenis van Amsterdam, van de 17e eeuw tot nu, zichtbaar te maken voor een breed publiek. Het project is een samenwerking van de UvA, gemeente Amsterdam en het Joods Cultureel Kwartier en wordt geleid door Van der Krieke. De Amsterdam Humanities Hub (zie kader) bracht de drie partijen bij elkaar.