22 juni 2020
Het onderwerp is zeer actueel, gezien de discussie over standbeelden van omstreden figuren die in verschillende westerse landen speelt. Toch is het volgens docent Laura van Hasselt niet de bedoeling dat naar aanleiding van het project straatnamen veranderd worden. 'Als historici doen we onderzoek naar het verleden, én naar de manier waarop dit doorwerkt in het heden. We willen niets wegpoetsen, maar wel context bieden.'
De master Publieksgeschiedenis gaat over de alledaagse omgang met het verleden. Studenten leren hoe kennis over het verleden het best met een publiek gedeeld kan worden. ‘Straatnamen zijn een goed voorbeeld van het feit dat geschiedenis overal aanwezig is, zonder dat we daarbij stilstaan’, zegt Van Hasselt. ‘Ooit waren de mensen naar wie onze straten genoemd zijn zo beroemd dat hun naam geen enkele uitleg nodig had. Nu hebben bewoners vaak geen idee naar wie of wat hun straat vernoemd is. Wie was die man of vrouw? Waarom vonden Amsterdammers uit het verleden dat deze persoon een straatnaam verdiende?’ Nu kijken sommige mensen daar heel anders tegenaan.
Als historici doen we onderzoek naar het verleden, én naar de manier waarop dit doorwerkt in het heden.Laura van Hasselt, docent Publieksgeschiedenis
Volgens Van Hasselt is het niet nieuw dat straatnamen omstreden zijn. ‘Het verleden verandert niet, maar de manier waarop we ernaar kijken wél. De helden van toen zijn dat niet meer voor iedereen. Met de kennis van nu, bijvoorbeeld over het kolonialisme, zouden we soms andere keuzes hebben gemaakt. Dat is geen reden om zo’n straat meteen een andere naam te geven, maar wel om historisch onderzoek te doen en dat zo goed mogelijk te delen.’
Elk jaar voeren studenten van de master Publieksgeschiedenis een praktijkproject uit naar aanleiding van een vraag van een externe opdrachtgever. Daarbij ligt de focus altijd op de verbinding met het publiek. Als onderdeel van deze opdracht zullen de studenten dan ook in gesprek gaan met buurtbewoners en andere geïnteresseerden. Hoe kijken zij tegen de kwestie aan? Van Hasselt: ‘De geschiedenis is van iedereen en mensen willen weten in welke straat zij wonen. Maar er is meer mogelijk dan alleen een straatnaambordje. Misschien komt er wel een podcast of een app, of heel iets anders. Dat mogen de studenten bedenken, en uiteindelijk beslist de gemeente.’
De master Publieksgeschiedenis is een eenjarig programma over de alledaagse omgang met geschiedenis. De master kenmerkt zich door de combinatie van academische reflectie en praktische ervaringen, waaronder een uitvoerige stage bij een publiekshistorische instelling.