De campussen fossielvrij
Vanwege de CO2-uitstoot van fossiele brandstoffen wordt het gebruik afgebouwd. Op dit moment wordt aardgas gebruikt voor het verwarmen van water en de gebouwen. Doordat de UvA stopt met het gebruik van fossiele brandstoffen neemt het gebruik van elektriciteit toe. Daarom maximaliseren we de duurzame energieopwekking op de campus.
Doelstellingen
De UvA bouwt het gebruik van aardgas af en hanteert hierbij de volgende planning: Amsterdam Science Park (ASP) is aardgasvrij in 2025, het Roeterseilandcampus in 2030 en het Universiteitskwartier in 2040.
Actuele stand van zaken
Het totale gasgebruik is in 2023 met 13% gedaald ten opzichte van 2022, en de UvA ligt in grote lijnen op koers voor de doelstelling.
Het gasverbruik op de Roeterseilandcampus was in 2022 ten opzichte van 2021 met bijna 60% afgenomen door nieuw geplaatste hogetemperatuurwarmtepompen. In 2023 is het gasverbruik ten opzichte van 2022 met nog eens 4% afgenomen. Het REC zal naar verwachting al in 2025 nagenoeg gasloos opereren (<50k m3 gas/jaar). Dat is vijf jaar eerder dan beoogd.
Op het Amsterdam Science Park is het gasverbruik met bijna 40% afgenomen ten opzichte van 2022. Dit is onder meer bereikt door het effect van het isolatiedoek bij de kassen en doordat de stoomketels vanaf Q4 2023 niet meer in gebruik zijn genomen. Een doel voor 2024 is om het tapwater op Amsterdam Science Park duurzaam te maken voor de gebouwen AB, D, G en AUC. Dit betekent dat de circulatieleidingen bij deze gebouwen uit bedrijf genomen worden en er lokaal elektrisch verwarmd wordt. Dit kan een besparing op het gasverbruik opleveren tot wel 100.000 m3.
Het grootste deel van het aardgas wordt gebruikt op het Universiteitskwartier. Hier is door middel van een bodemenergieplan de basis gelegd voor een aardgasvrije toekomst. Momenteel wordt, als eerste grote stap, de nieuwe universiteitsbibliotheek met warmte-koudeopslag (WKO) gebouwd. Op relatief korte termijn zijn voor de Oude Turfmarkt, Binnengasthuis 5 en de Oudemanhuispoort aanzienlijke reducties mogelijk.
Status voorgenomen maatregelen
Lees meer over de maatregelen in het White Paper Duurzaamheid (PDF, 19 p.).
Maatregelen zijn beschreven in Routekaart Energietransitie UvA (PDF, 20 p.). In de basis komt het neer op: het beperken van de energievraag, het gebruiken van lage temperatuur verwarming en hoge temperatuur koeling en waar mogelijk gebruik maken van gebiedsgebonden oplossingen.
Om de gebouwen volledig aardgasvrij te maken, moeten er grote stappen worden gezet. In het onderstaande overzicht vind je aankomende vervangingsprojecten van gasinstallaties.
| Project | (Geplande) oplevering | Toelichting | Geschatte impact in bespaarde m3 gas, extra elektra verbruik niet benoemd |
| Warm water gebouw E Science Park decentraliseren en elektrificeren | 2020 | Een circulatieleiding zonder afname had 80% verspilling. Door bij de afnemer elektrisch op te wekken wordt niet alleen gas, maar ook veel energie bespaard. | 17.000 |
| Optimalisatie centrale energievoorziening (CEV) Roeterseilandcampus | 2021 | Flinke besparingen in 2020 al geleverd door toepassing HT warmtepomp en optimalisaties | 400.000 |
| Roeterseilandcampus JK aanlsuiten op CEV | 2021 | Warmtepomp wordt geplaatst met Change-over systeem. Hierdoor kan duurzaam worden gekoeld en verwarmd. | Warmteverbruik niet gemeten |
| Gebouw F aansluiten op CEV Science Park + energiebesparende maatregelen en elektrificatie warm water voorziening | 2022 | Zal niet volledig gasloos worden, maar wel voor >90%, tapwatervoorziening in 2020 geëlektrificeerd | 87.000 |
| Kassen Science Park op lage temperatuur verwarming en isolatie door slim klimaatdoek | 2022 |
Zal niet volledig gasloos worden, maar wel voor >90% |
105.000 |
|
Tapwater op Amsterdam Science Park lokaal opwekken |
2024 | Circulatieleidingen bij AB/G/AUC worden uit bedrijf genomen en lokaal elektrisch verwarmd | tot 100.000 |
| Stoomketels uit laten | 2023 | Op de verplichtte dierenverblijven in bouwdeel A en de laserlabs in bouwdeel D | 67.000 (helft al geboekt in 2023) |
| Bevochtiging lokaal opwekken bouwdeel D & bouwdeel A | 2024 | Stoomketels kunnen dan volledig uitblijven. Indien de warmte vanuit de WKO kan worden geleverd dan is de besparing significant. | 45.000m3 |
| Warmtepompen in bedrijf nemen bouwdeel REC E, laag temperatuur verwarming in luchtbehandelingskasten | 2024 | Onbepaalde gasbesparing. Deze is onderhevig aan netcongestie. | Tot 200.000m3 |
| Gebiedsgerichte WKO UK | 2026-2034 | Scope OMHP, gasthuiscluster, BG1, BG2, UB APM, BG3, BG5, OIH, BH. Ook deze besparing is onderhevig aan netcongestie. | Tot 515.000m3 |
Inkoop duurzame energie
Naast aanpassingen aan de gebouwen en installaties dringen we het fossiele energiegebruik ook terug via de inkoop. De Nederlandse elektriciteit mix bestaat uit een (te) groot aandeel fossiele energie. De UvA probeert met haar energie inkoop druk uit te oefenen op een ontwikkelende energiemarkt door vanaf 2022 100% geproduceerde windenergie te ontvangen via de energieleverancier Vattenfall. Vanaf 2024 moet deze zelfs additioneel zijn. Dat betekent dat de UvA de eerste afnemer is van nieuwe energieopwekking. Hierdoor stimuleert het contract de bouw van nieuwe windmolens. Ook compenseren we onze CO2-uitstoot gerelateerd aan ons gasverbruik totdat we van het gas af zijn.