Maak gebruik van een technische, juridische en ethische AI-checklist

Er bestaat een grote variëteit aan aanbieders van AI-applicaties, variërend van de bekende big tech-bedrijven tot open source communities. Hoe kunnen de universiteiten gebruikmaken van deze applicaties zónder daarbij hun digitale soevereiniteit (digitale onafhankelijkheid) te verliezen?

De taskforce stelt voor om bij de keuze van een aanbieder van AI-applicaties gebruik te maken van een checklist waarin overwegingen zijn opgenomen die een ethisch, juridisch en technisch verantwoord gebruik van deze applicaties veiligstellen. Het gaat hier niet alleen om een lijst met vereisten, maar ook om een document dat aanzet tot kritische evaluatie.

Deze checklist heeft als uitgangspunt de strategische positionering van de VU en UvA ten aanzien van AI-aanbieders kenbaar te maken en stelt de UvA in staat om op een weloverwogen manier te bepalen welke AI-applicaties zij aanbiedt.

Stimuleer exploratief onderzoek naar AI in het onderwijs

Tot nu toe is er weinig onderzoek gedaan naar de kansen en risico's van AI in het onderwijs. Wel weten we dat studenten en medewerkers AI al op grote schaal gebruiken. Hoe kunnen we inspelen op de kansen die AI het onderwijs kan bieden, zonder daarbij de risico’s uit het oog te verliezen?

De taskforce adviseert de UvA en de VU om (toegepast) onderzoek op het gebied van AI in het onderwijs te stimuleren. Het is belangrijk om dit onderzoek grondig te evalueren en best practices in kaart te brengen die de instellingen vervolgens op grotere schaal kunnen toepassen. Bekijk de randvoorwaarden voor exploratief onderzoek naar (generatieve) AI in onderwijs.

Stimuleer AI-geletterdheid onder docenten en studenten

Door de snelle opmars van generatieve AI, en daarmee gebrek aan onderzoek naar langetermijneffecten, is nog onduidelijk hoe we generatieve AI op een goede manier kunnen inzetten in het onderwijs. De UvA en VU moeten waken voor ondoordacht inzetten van AI. In ieder geval geldt dat kennis en vaardigheden nodig zijn om optimaal met AI-tools te kunnen werken: AI-literacy. Hoe kunnen we studenten en medewerkers goed voorbereiden op werken met en denken over AI?

De taskforce adviseert om te beginnen met het stimuleren van de AI-geletterdheid van docenten. Zo stellen we hen in staat om kritische afwegingen te maken over wanneer zij juist wel en wanneer zij juist niet AI  toestaan in hun onderwijs. Vervolgens is het belangrijk dat zij hun studenten kunnen ondersteunen in het gebruiken van AI in hun vakgebied, in lijn met ethische waarden. De taskforce adviseert dat elke docent en student ‘AI literate’ moet zijn, ook wanneer zij zelf geen gebruikmaken van AI. Lees het advies over AI-geletterdheid van de taskforce.