De Swaan debuteerde in 1968 met Amerika in termijnen; een ademloos verslag uit de USA en promoveerde in 1973 cum laude op Coalition theories and cabinet formations. Van 1969 tot 1991 was hij redacteur van het algemeen cultureel maandblad De Gids. Hij maakte met Paul van den Bos een reeks tv-documentaires. In 1971 verscheen een tv-film en een boek onder de titel Een boterham met tevredenheid; gesprekken met fabrieksarbeiders. Met anderen schreef hij een studie naar De opkomst van het psychotherapeutisch bedrijf en Het spreekuur als opgave (1979). De publicatie van een studie naar de omgang met angstgevoelens in het kankerziekenhuis werd verboden (1979). In 1982 kwam de opstellenbundel De mens is de mens een zorg uit. In 1989 verscheen Zorg en de staat; welzijn, onderwijs, gezondheidszorg in Europa en de Verenigde Staten in de Nieuwe Tijd, dat in vier talen vertaald werd.

De Swaan schreef voor NRC Handelsblad wekelijks korte stukken die in een drietal bundels zijn verzameld. In 1991 verschenen opnieuw gebundelde opstellen onder de titel Perron Nederland. In 1996 werd De mensenmaatschappij gepubliceerd. In 1999 verscheen (red. J. Heilbron en G. De Vries), een bloemlezing uit zijn publicaties: De draagbare De Swaan. Zijn meest recente publicaties zijn Words of the world; the global language system (2001), Woorden van de wereld; het mondiale talenstelsel (2002). Gelijktijdig verscheen een speciaal nummer van De Gids: ‘De woorden van de Swaan’.

De Swaan was gasthoogleraar bij de New School for Social Research, Cornell University en Columbia University, bij Paris I-Sorbonne, de École des Hautes Études en Sciences Sociales, hij was Europese Unie-hoogleraar in Boedapest en bezette in 1998 de Europese leerstoel aan het Collège de France. Hij is lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen, de Academia Europaea (Londen).

Sinds 2004 is hij Directeur van de Academia Europea de Yuste, España.