Niek Zuidhof, hoofdonderzoeker Technology, Health & Care en Employability Transition bij Hogeschool Saxion promoveert aan de UvA en onderzocht wat ervoor nodig is voordat de zorg dat potentieel definitief omarmt.

Slimme bril voor de zorg

Door de jaren heen is de slimme bril in de zorg steeds meer gebruikt. Goed voorbeeld is de wondzorg bij patiënten thuis, volgens Zuidhof. Waarbij de verpleger thuis in rechtstreekse videoverbinding staat met het ziekenhuis. Een wondzorgcoördinator in het ziekenhuis adviseert de verpleger hoe te handelen, de verpleger doet daardoor extra ervaring op en de patiënt blijft een ziekenhuisrit bespaard. De specialist in het ziekenhuis ziet bovendien ook hoe het er thuis aan toe gaat. ‘Die ziet bijvoorbeeld dat de patiënt een kat op schoot heeft, dat is bij een open wond niet handig. In een ziekenhuisbezoek krijg je dat soort details niet mee.’

Ongemak

De bril is volgens Zuidhof lang omringd door een zweem van ongemak. In zijn onderzoek onder zorgprofessionals leek vooraf vooral de sociale interactie een obstakel te zijn. ‘Een van de nadelen van het ontwerp van de bril. Het idee dat de patiënt je niet goed aan kan kijken omdat er een bril voor je ogen hangt.’

Breekpunt

Maar die beperking bleek geen breekpunt voor de zorgprofessional te zijn die de bril uiteindelijk op moet gaan doen. ‘De nadelen lijken namelijk niet op te wegen tegen de voordelen’, zegt Zuidhof. Professionals geven namelijk aan dat de zorg op zichzelf bovenaan staat. ‘Die beperking van de sociale interactie nemen ze voor lief als de zorg die ze verlenen veel beter wordt dankzij de bril. Zelfs als er dus nadelen zijn voor de patiënt die ze behandelen.’

Emoties scannen

Al zitten daar grenzen aan. Zuidhof vroeg onder meer of toekomstige verplegers (studenten) bereid waren te werken met slimme brillen die de emoties van patiënten proberen te lezen. ‘Dit soort inschattingen maken ze over het algemeen liever zelf, bovendien beginnen er bij dit soort vragen ook allerlei ethische bezwaren te spelen.’ Als de brillen dus een zorgsucces moeten worden, zal de focus vooral moeten liggen op de ondersteunende functie die de bril heeft. ‘De bril moet een hulpstuk zijn.’

Veranderend ontwerp

Volgens Zuidhof geeft de ontwikkeling van de slimme bril als zorgtool een interessant inkijkje in het lange termijngebruik van nieuwe technologie. ‘De technologie en de mens die hem gebruikt, vormen elkaar’, zegt Zuidhof. Als voorbeeld noemt hij de ontwikkeling van de smartphone. ‘Waar sms ooit een bijzaak was, is het ontwerp van de telefoon nu zo goed als volledig gebouwd om via tekst met elkaar te communiceren. Smart glasses kunnen zich op den duur zo ook gaan vormen naar het gedrag van de consument. Zo kunnen ze een permanente plek in de zorg en in de samenleving krijgen.’