De Veni-laureaten gaan onder andere onderzoek doen naar het herstel van relaties na een oorlog, sociale normen en psychisch welbevinden in relatie tot lichaamsgewicht, de weerbaarheid van tropische bossen en de rol van immuuncellen in de ziekte van Crohn.

De Veni-subsidies worden jaarlijks door NWO toegekend. In totaal dienden in deze ronde 1.151 onderzoekers een ontvankelijk onderzoeksvoorstel in voor financiering. Daarvan zijn er 166 gehonoreerd.

Toekenningen per faculteit

Faculteit der Geesteswetenschappen

• Dr. Mònica Colominas Aparicio (Amsterdam School of Historical Studies): De status van joden en christenen in de islamitische wereld: het geval van islamitisch Spanje
  Religieuze diversiteit binnen de islam is omstreden. In dit project onderzoekt Mónica Colominas Aparicio de sociale realiteit van joden en christenen in al-Andalus om zo de kennis te verhelderen over de geschiedenis van minderheden in islamitische gemeenschappen.
   
• Dr. María Estrada Fuentes (Amsterdam School for Regional and Transnational and European Studies): Belichaamde reïntegratie: complex-slachtofferschap en herstel in maatschappijen-in-transitie
  Hoe herstellen we relaties na een oorlog? Deze vraag staat centraal in het project van María Estrada Fuentes. Ze onderzoekt de rol van kunst en theater bij het herstellen van relaties en het zichtbaar, navoelbaar en bespreekbaar maken van leed dat is toegebracht in oorlogstijd. Estrada Fuentes wil methodologische innovaties ontwikkelen op het vlak van herstel in samenlevingen in transitie.
   
• Dr. Esther Weltevrede (Amsterdam School for Cultural Analysis): Apps en data-infrastructuren
  Apps zijn een belangrijk onderdeel van onze dagelijkse activiteiten. In dit project beoogt Esther Weltevrede nieuwe digitale methoden te ontwikkelen om te onderzoeken hoe apps data van verschillende bronnen combineren, valoriseren en distribueren.

Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen

• Dr. Cody Hochstenbach (Amsterdam Institute for Social Science Research): Investeren in ongelijkheid: hoe de opmars van woningmarktbeleggers sociale scheidslijnen beïnvloedt
  Woningen dienen in toenemende mate als investeringsobjecten. Structurele woningmarkthervormingen dragen bij aan de opmars van particuliere beleggers die woningen opkopen voor verhuur (‘buy-to-let’). Cody Hochstenbach onderzoekt hun opmars in Nederland, en de gevolgen voor de toegang tot betaalbaar wonen, ongelijkheid in vermogensopbouw en ruimtelijke ongelijkheid tussen bevolkingsgroepen.
   
• Dr. Liliya Leopold (Amsterdam Institute for Social Science Research): Sociale normen, lichaamsgewicht en welzijn: een multi-methode vergelijking van Duitsland, Korea, Nederland en de Verenigde Staten
  Welk lichaamsgewicht is sociaal geaccepteerd in moderne samenlevingen? Welke invloed hebben normen voor lichaamsgewicht op het psychisch welbevinden van degenen die hieraan voldoen of hiervan afwijken? Het doel van Liliya Leopolds project is om deze vragen te beantwoorden met behulp van een innovatief onderzoeksontwerp dat enquête en experimentele methoden combineert.
   
• Dr. Judith Möller (Amsterdam School of Communication Research): Vocal, Visible and Vaulting? (Dis)connected niche audiences in the age of artificial intelligence
  Judith Möller bestudeert de impact van algoritmische filtersystemen en kunstmatige intelligentie op radicaliserende groepen die actief zijn op sociale media. Hiermee wil zij bijdragen aan een beter begrip van de gevolgen van kunstmatige intelligentie op de kwaliteit van het publieke debat.
   
• Dr. Roderik Rekker (Amsterdam Institute for Social Science Research): Zijn millennials de politiek aan het veranderen? Een onderzoek naar generatieverschillen in stemkeuze
  Er ontstaan groeiende verschillen tussen het stemgedrag van jongeren en oudere kiezers. ‘Millennials’ stemmen vaak radicaal progressief of juist op anti-immigratiepartijen. Roderik Rekker onderzoekt hoe we dit kunnen verklaren, of hier sprake is van een generatiekloof en hoe waarschijnlijk het is dat millennials zo zullen blijven stemmen.
   
• Dr. Christin Scholz (Amsterdam School of Communication Research): Gezondheidsgedrag in de context van gezonde en ongezonde informatie
  Meerdere factoren zoals anti-alcoholcampagnes en feestvrienden concurreren om dagelijks gezondheidsgedrag te beïnvloeden. Het is moeilijk te beschrijven hoe we precies verschillende factoren in de besluitvorming integreren, maar voor onze hersenen is dit gemakkelijk. Christin Scholz onderzoekt hersenactiviteit om te begrijpen hoe jonge volwassenen concurrerende informatie over alcoholgebruik in beslissingen verwerken.
   
• Dr. Nanke Verloo (Amsterdam Institute for Social Science Research): Democratie voorbij ‘participatie:’ informele politiek en inclusieve stadsontwikkeling
  Achtergestelde groepen worden vaak omschreven als politiek inactief. Nanke Verloo betwist dat en gebruikt innovatieve methoden om samen met betrokkenen te onderzoeken hoe deze burgers hun wensen wel uiten, maar niet worden herkend door formele participatieprocessen. De resultaten bieden nieuwe inzichten in politiek van burgers en handvatten voor praktijken voor inclusieve stadsvernieuwing.
   
• Dr. Else Vogel (Amsterdam Institute for Social Science Research): De zorg van dierenartsen: het afwegen van verschillende waarden in de veehouderij
  Door wereldwijde ecologische problemen neemt de druk op de intensieve veehouderij om te veranderen toe. Else Vogel onderzoekt hoe veeartsen werkzaam in de bio-industrie proberen goede zorg te verlenen en daarbij verschillende waarden afwegen. Het onderzoek zal bijdragen aan theoretisch inzicht in mens-dierrelaties en daarnaast doeltreffend beleid helpen ontwikkelen.

Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica

• Dr. Georgios Amanatidis (Institute for Logic, Language and Computation): Eerlijke verdeling in dynamische omgevingen met sociale structuur
  Een cruciale doelstelling bij het toewijzen van middelen is dat dit op een algemeen aanvaardbare manier gebeurt. Georgios Amanatidis introduceert definities van eerlijkheid in situaties waarin de beschikbare middelen in de loop der tijd veranderen - bijvoorbeeld de inventaris van een voedselbank - en ontwerpt procedures die altijd eerlijke toewijzingen opleveren.
   
• Dr. Gaurav Dugar (Swammerdam Institute for Life Sciences): Grote geheimen van een klein organisme
  Veel eiwitten bevinden zich op specifieke plaatsen in een cel, afhankelijk van hun functie. DNA en RNA In bacteriën kunne ook samen met membraaneiwitten worden gelokaliseerd in een proces dat ‘transertie’ wordt genoemd. Het doel van Gaurav Dugars project is om nieuwe technieken te ontwikkelen om transertie, en de effecten hiervan, te bestuderen.
   
• Dr. Ronald de Haan (Institute for Logic, Language and Computation): Algoritmes voor geraffineerde stemprocedures
  Voor het stemmen over ingewikkelde onderwerpen zijn eenvoudige procedures (‘de meeste stemmen gelden’) ontoereikend. Geschiktere procedures zijn computationeel erg duur. Ronald de Haan gebruikt methoden uit de theoretische informatica om te bepalen welk soort algoritmes goed werken voor deze procedures.
   
• Dr. Masha van der Sande (Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica): Wat bepaalt de weerbaarheid van tropische bossen tegen droogte en vuur?
  Tropische bossen zijn belangrijk voor klimaatmitigatie door koolstofopname uit de atmosfeer. Masha van de Sande onderzoekt hoe planteigenschappen de weerbaarheid van bossen tegen droogte en vuur beïnvloeden. Deze resultaten zullen helpen bij het opzetten van effectief bosbeheer, zodat de rol van tropische bossen in klimaatmitigatie gewaarborgd blijft.
   

• Dr. Bart Weber (Instituut of Physics/ARCNL): Wrijving onder controle
  Wrijving en slijtage zijn verantwoordelijk voor 20% van de wereldenergieconsumptie. Iedereen leert op school dat de wrijvingscoëfficiënt gelijk is aan de wrijvingskracht gedeeld door de normaalkracht. Waar komt deze relatie vandaan en hoe kunnen we de wrijvingscoëfficiënt aanpassen? Dat is het onderwerp van het onderzoeksproject van Bart Weber.  

• Dr. Katrin Wiese (Swammerdam Institute for Life Sciences): Inzoomen op de boodschapper
  Cellen gebruiken boodschappermoleculen om met elkaar te communiceren. Hoe ze in staat zijn om de juiste boodschapper op de juiste tijd en plaats te produceren, is echter niet bekend. Katrin Wiese gaat specifieke gebieden van het DNA middels microscopie visualiseren om te begrijpen hoe cellen deze belangrijke beslissing nemen.

Daarnaast gaat dr. Camila Corea (Universiteit Leiden) haar onderzoek uitvoeren aan het Institute of Physics van de UvA, binnen het zwaartepunt GRAPPA: Is er interactie tussen donkeremateriedeeltjes?
De oorsprong van donkere materie is vooralsnog een groot mysterie. In dit onderzoek zullen we gebruik maken van de nieuwste computersimulaties om aanwijzingen van krachten tussen donkeremateriedeeltjes van fuserende sterrenstelsels te analyseren.

Faculteit der Rechtsgeleerdheid

• Dr. Maria Weimer (Amsterdam Centre for European Governance): Voorbij ontbossing: Internationaal EU-leiderschap
  Internationale handel in bepaalde landbouwproducten zorgen voor ontbossing en ondermijnen klimaatbeleid. De EU heeft marktmacht om standaarden op te leggen, maar om effectief te zijn moeten EU-reguleringsstandaarden buiten de EU ook als legitiem worden geaccepteerd. Maria Weimer verkent hoe de EU een leider kan worden in het tegengaan van ontbossing.

Faculteit der Geneeskunde (Amsterdam UMC, locatie AMC)

• Dr. Mathieu Claireaux: Verbetering van de immuunreactie na hiv-vaccinatie om bescherming te verkrijgen
  Het is zeer zeldzaam, maar er zijn patiënten die super-antilichamen ontwikkelen die zo ongeveer alle hiv-virussen kunnen blokkeren. Deze super-antilichamen zijn echter zeer moeilijk te induceren door vaccinatie. Tfh-cellen zijn gespecialiseerde immuuncellen die de productie van antilichamen reguleren. Deze uitzonderlijke patiënten kunnen ons leren welke Tfh-celreacties nodig zijn om door middel van vaccinatie super-antilichamen te krijgen.
   
• Dr. Joep Grootjans: Immuuncellen in de buikholte beschermen de darm
  Chronische darmontsteking beïnvloedt de kwaliteit van leven van patiënten met de ziekte van Crohn (CD). Joep  Grootjans heeft recentelijk aangetoond dat immuuncellen in de buikholte van muizen de darm kunnen beschermen. Hij gaat dit verder onderzoeken bij de mens. Grootjans beoogt hiermee de behandeling van CD te verbeteren.
   
• Dr. Zeliha Guler Gokce: Ontwikkeling van een nieuw, wondgenezing-bevorderend implantaat met mechanische stimulatie en gelokaliseerde afgifte
  Vrouwen met een vaginale verzakking die chirurgie ondergaan, hebben een lagere kans op een recidief verzakking als hun wondgenezing beter is. Zeliha Guler Gokce wil een implantaat ontwikkelen dat oestrogenen afgeeft ter plaatse van het operatiegebied met als doel de wondgenezing te verbeteren en daarmee het recidief risico te verlagen.
   
• Dr. Vanessa Harris: Een betere bescherming tegen rotavirus met darmbacteriën
  Rotavirus is de meest voorkomende oorzaak van levensbedreigende diarree bij jonge kinderen. Rotavirusvaccinaties kunnen de ziekte voorkomen, maar hun effectiviteit is substantieel lager in Zuid-Azië en Sub-Sahara-Afrika. Vanessa Harris verkent hoe darmbacteriën benut kunnen worden om de bescherming van het rotavirusvaccin te verhogen.
   
• Dr. Georges Janssens: Een beter begrip van gezond ouder worden
  Ouder worden is de grootste risicofactor voor het ontwikkelen van ouderdom gerelateerde ziekten. Door de onderliggende routes van het verouderingsproces in kaart te brengen, wil Georges Janssens komen tot een beter begrip van hoe we gezonde veroudering kunnen bevorderen. Ook ontwikkelt Janssens mogelijke diagnostiek en behandelopties in zijn onderzoek.
   
• Dr. Marleen van De Sande: Geen klachten en wel al ziek?
  Ondanks behandeling wordt bij patiënten met ontstekingsreuma van de rug vergroeiing niet voorkomen. Mogelijk omdat de ontsteking en vergroeiing begint in een fase voordat de diagnose gesteld wordt. Marleen van de Sande gaat deze fase bestuderen om nieuwe aangrijpingspunten te vinden om vergroeiing te voorkomen.