2 July 2020
Bij de vervaardiging van nanostructuren wordt veel gebruik gemaakt van top-down benaderingen zoals lithografie. Dit is behoorlijk nuttig gebleken bij de fabricage van halfgeleiders, maar voor meer specifieke toepassingen blijkt deze aanpak nogal tijdrovend en niet bijzonder kosteneffectief. Als alternatief werken veel onderzoekers daarom aan de bottom-up synthese van nanostructuren, bijvoorbeeld via de zelfassemblage van individuele moleculen of nano-bouwstenen. Alleen vergt dat vaak dure additieven en het gebruik van oppervlakte-actieve stoffen die grootschalige vervaardiging tot een flinke uitdaging maken.
Als alternatief onderzochten universitair docent Ning Yan en zijn promovendi Jasper Biemolt en Pieter Laan bij HIMS de relatief eenvoudige methode van electro-depositie van kobalthydroxide. In samenwerking met onderzoekers van de School of Physics and Technology van Wuhan University, China, kwamen ze tot 'natuurlijke' nano-architecturen die samen een soort nano-tuin vormen: aarde, grassen, bloemen en bladeren.
In het 'hot paper' dat op de voorkant van de Journal of Materials Chemistry A staat, beschrijven de onderzoekers hoe ze het systeem zo onder de knie hebben gekregen dat ze al deze structuren naar wens kunnen laten 'groeien'. Bovendien konden ze de nanostructuren katalytisch actief maken door middel van een eenvoudige fosfidering procedure. De resulterende kobaltfosfide nanostructuren zijn katalytische actief en bij het elektrolytisch splitsen van water bovendien bifunctioneel: zowel de waterstof-opwekkende reactie als de reactie die zuurstof oplevert worden daarbij versneld. De onderzoekers denken daarom dat de 'nanotuinen' een rol kunnen spelen bij de verbetering van de productie van waterstof via elektrolyse van water.