Serieuze relatieproblemen lijken vaak voor te komen, maar hoe vaak? ‘We weten dat in Nederland ongeveer een derde van de heteroseksuele huwelijken uiteindelijk strandt. Maar dat percentage geeft geen totaalbeeld van hoeveel mensen ernstige relatieproblemen ervaren en de schaal waarop ze professionele hulp zoeken om die problemen aan te pakken, en wanneer ze dat doen. Dergelijke informatie was tot dusver niet beschikbaar. Wij brengen daar met ons onderzoek nu verandering in’, vertelt Henk Jan Conradi. Hij voerde het onderzoek uit samen met zijn collega’s Arjen Noordhof en Jan Henk Kamphuis.

Problematisch

Van alle partners in de 1.014 stellen die deelnamen aan het onderzoek, gaf bijna 30% aan ooit serieus ontevreden te zijn geweest over hun relatie. Dat betekent dat in ruim 40%, bijna de helft dus, van de ruim 1.000 paren ten minste één partner serieus ontevreden was. Van de ontevreden partners deelde zo’n 86% die ontevredenheid met hun partner. Conradi: ‘Dat wil zeggen dat zij het gesprek met hun partner erover aangingen. Het overgrote deel deed dit dus, maar opvallend hierbij is dat mensen dat gemiddeld pas na 1,5 jaar deden.’

Van de serieus ontevreden partners overwoog ongeveer een derde (ruim 36%) het inschakelen van professionele relatiehulp. En van alle ontevredenen kreeg slecht een vijfde (bijna 20%) uiteindelijk hulp. Maar ook hierbij valt weer op hoe lang dat duurde: gemiddeld 3,7 jaar nadat de ontevredenheid begon.

‘Overall zien we dus dat relatief weinig mensen met relatieproblemen hulp zoeken en het lang duurt voordat ze dat doen. Dat is problematisch te noemen als je weet dat relatieproblemen meestal niet vanzelf overgaan en moeilijker te behandelen worden naarmate ze langer duren’, aldus Conradi. ‘Problemen binnen een relatie kunnen verharden en de manier waarop partners op elkaar reageren raakt ingesleten, waardoor dat steeds moeilijker te veranderen is. Relatieproblemen geven stress en kunnen leiden tot allerlei psychische klachten. Ze hangen ook samen met somatische klachten. Het is daarom belangrijk om problemen op tijd te onderkennen, met je partner te bespreken en hulp te zoeken.’  

‘Mijn partner wilde geen hulp’

De onderzoekers keken ook naar de redenen waarom mensen geen hulp zoeken. De meeste genoemde redenen waren: ‘het ging weer beter’ (48,8%) en ‘mijn partner wilde geen hulp’ (35,4%). Dat laatste betrof 2.5 maal vaker mannen dan vrouwen. In tegenstelling tot de verwachting van de onderzoekers werden schaamte en de kosten van therapie maar weinig genoemd.

Conradi: ‘Blijkbaar moeten relatieproblemen niet alleen een zekere mate van ernst kennen, maar ook langere tijd bestaan voordat partners serieus gaan overwegen om hulp te zoeken en die ook daadwerkelijk ontvangen. Als relatieproblemen afnemen, geeft dat mensen waarschijnlijk de hoop dat ‘dingen deze keer echt veranderd zijn’, waardoor hulp niet nodig zou zijn. Onderzoek leert echter dat blijvende vermindering van relatieproblemen zonder professionele hulp niet gebruikelijk is.

Publicatiegegevens

Henk Jan Conradi, Arjen Noordhof en Jan H. Kamphuis: ‘Prevalence and predictors of help-seeking steps in a nationally representative Dutch sample of romantic couples’, in: Family Process (29 oktober 2024). https://doi.org/10.1111/famp.13074