De belangrijkste bevindingen:

1. Het tempo van technologische ontwikkelingen blijft onverminderd hoog en zal in sommige sectoren kunnen versnellen.
2. De corona-pandemie versnelt digitalisering en thuiswerken en leidt – samen met automatisering – tot een fundamentele herziening van banen en functies; maar liefst 47% van de taken zullen door machines worden uitgevoerd.
3. De opkomst van digitale technologieën leidt enerzijds tot een teloorgang van sommige beroepsgroepen en functies, en anderzijds tot de bloei van andere beroepsgroepen en functies, waarvoor om- en bijscholing en bovenal training-on-the-job van belang worden geacht.
4. Analytisch denken en innoveren geldt als één van de meest cruciale vaardigheden voor het toekomstige medewerkersbestand. Er is onverminderd sprake van een tekort aan vaardigheden.
5. Het ‘nieuwe werken’ heeft haar intrede gedaan bij de grote meerderheid van het kantoorpersoneel.
6. Technologische ontwikkelingen in combinatie met de huidige pandemische recessie dreigen te resulteren in een toenemende ongelijkheid tussen verschillende groepen werkenden, met name voor jongeren, lager opgeleiden en vrouwen.
7. Online leren en trainen is in opkomst.
8. De tijd om werknemers te ontwikkelen en bij te scholen is korter geworden.
9. De overgrote meerderheid van de werkgevers erkent de waarde van investeringen in menselijk kapitaal.
10. De publieke sector moet omscholing en bijscholing voor werklozen en medewerkers die hun baan dreigen te verliezen sterker ondersteunen.

‘Deze verwachtingen van managers geven aan dat we voor fundamentele veranderingen op de arbeidsmarkt staan. Er is een duidelijke kloof tussen de huidige vaardigheden van personeel en vaardigheden die in de toekomst nodig zijn met als gevaar een verdere tweedeling op de arbeidsmarkt. Enerzijds leidt dat tot goed-opgeleide banen, waarbij door schaarste aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden aanwezig zijn. Anderzijds blijven er straks verschillende banen over die simpelweg niet geautomatiseerd kunnen worden, maar waar een vrij laag kennisniveau voor nodig is en die daarmee wellicht niet uitblinken in arbeidsvoorwaarden’, licht Henk Volberda, hoogleraar Strategisch management en innovatie aan de UvA en directeur van ACBI, toe.

Over het onderzoek

Het prestigieuze World Economic Forum publiceert verschillende indexen en trendanalyses van wereldwijde economieën. Een van deze rapportages betreft het Future of Jobs Report. De bevindingen die ten grondslag liggen aan dit rapport, zijn gebaseerd op een survey van grote nationaal en internationaal opererende bedrijven. Hieraan hebben wereldwijd 291 bedrijven, verdeeld over 15 verschillende sectoren, uit in totaal 26 landen deelgenomen, waaronder uit Nederland. Bij deze 291 deelnemende bedrijven zijn in totaal bijna 8 miljoen medewerkers actief. De enquête heeft voornamelijk betrekking op de veranderende manier van werken. Senior executives zijn gevraagd naar de verwachte personeelsmutaties in hun bedrijf met een tijdshorizon tot 2024. Het onderzoek is gericht op het verstrekken van unieke inzichten omtrent (1) de trends die de arbeidsmarkt beïnvloeden, (2) de snelheid van technologische adoptie onder het bedrijfsleven, en (3) het veranderende banenlandschap en aanverwante verschuivingen in gevraagde vaardigheden en, daaraan gerelateerd, de noodzaak van bij- en omscholing.