Onderzoekers uit Gaza en Oekraïne vinden tijdelijk onderdak in Amsterdam
24 februari 2025
Het Safe Haven Fellowship biedt wetenschappers, schrijvers, kunstenaars en journalisten uit conflictgebieden de kans hier hun werk in veiligheid voort te zetten. Het programma werd in 2021 opgezet voor Oekraïense en dissidente Russische en Wit-Russische onderzoekers, maar staat sinds begin 2023 open voor bedreigde onderzoekers wereldwijd. Vanaf 1 februari 2025 kunnen kandidaten uit conflictgebieden zich het hele jaar door aanmelden.
Onderzoek en fellows
Fellows worden geselecteerd op basis van hun onderzoeksvoorstel door een academische adviesraad. Sinds februari 2025 is Mohammed Alzanoon een fotojournalist en documentairemaker uit Gaza, als fellow in Amsterdam. Hij ontving vorig jaar de Most Resilient Journalist Award van Free Press Unlimited.
Amal Helles, eveneens uit Gaza, onderzoekt dit jaar de veranderde rol van vrouwelijke journalisten in haar thuisland. Zij is sinds september 2024 Safe Haven Fellow en gaf onlangs een Vrijheidslezing bij debatcentrum De Balie in Amsterdam. Helles: ‘Dit fellowship heeft me zelfvertrouwen gegeven, mijn professionele netwerk uitgebreid en me in staat gesteld om deel te nemen aan zinvolle discussies en academische uitwisselingen. Bovenal heeft het me een gevoel van stabiliteit en zorg gegeven, essentiële elementen voor iemand die uit een conflictgebied komt. Voor anderen lijken deze kansen misschien gewoon, maar voor mij zijn ze van onschatbare waarde.’
Dit fellowship heeft me een gevoel van stabiliteit en zorg gegeven, essentiële elementen voor iemand die uit een conflictgebied komt.Amal Helles
Het NIAS biedt ook onderdak aan vier onderzoekers uit Oekraïne, onder wie mediawetenschapper Lesia Kulchynska en politiek wetenschapper Yuliia Kurnyshova. Het programma hoopt de komende jaren ook onderzoekers uit Soedan, Haïti en Hongkong te ontvangen.
Financiering en toekomst
Het Safe Haven Fellowship programma loopt sinds drie jaar en wordt gefinancierd door het NIAS, de Universiteit Maastricht en de UvA. De bijdrage van de UvA geldt voorlopig voor een jaar, met de intentie om deze te verlengen bij een positieve evaluatie en voldoende financiële middelen.
Voor de UvA-bijdrage van € 119.000 is gebruikgemaakt van de vele donaties van UvA-medewerkers en studenten aan het tijdelijke noodfonds voor Gaza, dat de UvA in 2024 heeft opgericht. Het College van Bestuur heeft het opgehaalde bedrag verdubbeld. Dit fonds ondersteunde eerder studenten die door de oorlog waren getroffen en is met de bijdrage aan het Safe Haven Fellowship volledig benut en wordt opgeheven.