Smeets, hoogleraar aan de Amsterdam Business School van de UvA en Stichting Doneer Effectief, maakten de top 3 dinsdagmiddag bekend in Amsterdam. Het is het tweede jaar dat de onderzoekers deze beoordeling doen. ‘Er is steeds meer wetenschappelijk onderzoek beschikbaar naar de daadwerkelijke prestaties van goede doelen. Dankzij het werk van onafhankelijke onderzoeksinstellingen die mondiaal goede doelen tegen het licht houden, kunnen we nu Nederlandse donateurs informeren waar de gedoneerde euro het meeste goed doet.’ 

Probleemgebieden

Onafhankelijke onderzoeksinstellingen, zoals GiveWell, GivingGreen en Animal Charity Evaluators beoordelen goede doelen die actief zijn in verschillende probleemgebieden. Dat doen zij onder andere op basis van vier criteria: bewezen effectiviteit van de interventie, kosteneffectiviteit, en transparantie en ruimte voor extra financiering. De uitkomsten zijn openbaar. Een jury van Nederlandse en Vlaamse wetenschappers controleert de kwaliteit van de onderzoeksrapporten en kiest vervolgens één topaanbeveling per categorie. Doneer Effectief geeft voorlichting over de effectiviteit van goede doelen en maakt het ten slotte mogelijk om eenvoudig aan deze doelen te doneren. 

 ‘Er wordt bijvoorbeeld gekeken of de actie die het goede doel onderneemt om een probleem aan te pakken ook aantoonbaar de beste manier is. Qua kosten kijken we naar welk doel het meest levert per gedoneerde euro, transparantie gaat over het openbaar maken van positieve resultaten maar óók de fouten die gemaakt worden', zegt Smeets. ‘Ten slotte kijken we of er voldoende ruimte is voor extra donaties, zonder dat dit ten koste gaat van de impact.’

Explainer | Paul Smeets legt uit hoe de beoordeling werkt

Grote maatschappelijke gevolgen

‘De drie categorieën vertegenwoordigen bewust omvangrijke wereldproblemen van dit moment’, zegt Smeets. Per uur sterven er 650 kinderen aan eenvoudig te voorkomen ziektes, gaat er 4 miljoen ton CO₂ de lucht in en vinden ruim 18 miljoen dieren de dood in de bio-industrie.’ Smeets: ‘Tegelijkertijd zijn er goede doelen die daar iets aan doen, met een maximaal resultaat per gedoneerde euro. Zo realiseert New Incentives een anti-uitdrogingsprogramma om te voorkomen dat kinderen sterven aan de gevolgen van diarree. Kosten: 3 euro per kind per jaar. The Good Food Institute vermindert de CO₂ uitstoot van voedselproductie door alternatieve eiwitten te ontwikkelen en te promoten. De Deense Vegetariërsvereniging was de drijvende kracht achter het Deense overheidsplan om bijna 200 miljoen euro vrij te maken voor het bevorderen van plantaardige eiwitten in plaats van dierlijke. Volgens onze jury maakt een donatie aan deze drie doelen deze maand het grootste verschil.’

Populariteit effectief geven

76% van de huishoudens geeft jaarlijks aan minstens één goed doel, zo becijferde Geven in Nederland eerder dit jaar. Bram Schaper, directeur van Doneer Effectief ziet dat een groeiende interesse in goede doelen die op basis van wetenschappelijk onderzoek aantoonbaar impact maken: ‘Sinds onze start in 2022 haalden we al meer dan 5 miljoen euro op en elk kwartaal neemt het aantal donaties toe. Het heeft al onze verwachtingen overtroffen. Ik denk dat we met onze voorlichting iets unieks bieden voor Nederlandse donateurs die aantoonbaar grote wereldproblemen willen helpen oplossen.’ 

Meer weten