De Amsterdamse Waterleidingduinen (AWD) is een natuurgebied aan de Nederlandse kust met meerdere doelen: drinkwater zuiveren, een natuurlijke recreatieplek voor bezoekers bieden en het leefgebied van onder andere damherten, vossen en konijnen beschermen. Door het monitoren van vegetatie en dieren in dit gebied werken de beheerders aan deze doelen en de bescherming van een gezond ecosysteem. Tot nu toe doen ze dit met arbeidsintensief veldwerk en verwerken ze gegevens handmatig.

Met AI soorten herkennen

Onderzoekers van de Amsterdam hebben nu een netwerk van 65 wildcamera’s opgezet die op zonne-energie werken en continu beelden verzamelen en deze draadloos kunnen versturen. De camera’s staan in een rasterpatroon door het hele studiegebied, langs traditionele monitoringroutes, en bij speciale omheiningen waarbinnen wordt gemonitord hoe het ecosysteem herstelt als damherten worden geweerd.

Een speciaal ontwikkeld webportaal stuurt deze beelden vervolgens naar een AI-platform die dierensoorten kan identificeren. Het geteste AI-model kon konijnen, vossen en damherten redelijk goed spotten en verkortte de tijd die nodig was voor handmatige beeldanalyse. ‘Soortenidentificatie met behulp van AI is veelbelovend, maar de bestaande modellen moeten wel verder worden verbeterd om ze goed toepasbaar te maken in een operationele setting’, vertelt onderzoeker Daniel Kissling.

Ook kunnen met behulp van het webportaal de cameraprestaties in de gaten worden gehouden en storingen snel opgespoord.

Herstel konijnenpopulatie

Het uitgebreid geteste camerasysteem wordt nu ingezet om het herstel van de konijnenpopulatie, die de afgelopen jaren in de Nederlandse kustduinen drastisch is afgenomen, te bestuderen. En het biedt kansen om zoogdieren in kaart te brengen die lastig zijn te monitoren in veldonderzoek, zoals vossen, hazen en reeën. De wetenschappers verwachten dat het cameranetwerk nieuwe inzichten gaat geven in hun habitatgebruik, activiteit en verspreiding.

Kosteneffectief

Hoewel de opstartkosten voor dit geautomatiseerde monitoringsysteem hoger zijn dan voor een traditioneel camerasysteem, noemen de wetenschappers de voordelen op de lange termijn aanzienlijk. Ze berekenen dat dit systeem over een periode van 10 jaar 43% goedkoper kan zijn dan traditionele camerasystemen. Dit is grotendeels te danken aan de lagere arbeids- en onderhoudskosten. Er zijn bijvoorbeeld minder veldbezoeken nodig om de camera's te onderhouden of gegevens op te halen.

Meer informatie

Wil je meer weten over de gebruikte technieken of de opzet van het onderzoek? Zie een recente publicatie in het wetenschappelijke tijdschrift Basic and Applied Ecology en op de kaart-gestuurde publiekswebsite van het project. Waternet zal deze publiekssite ook via hun Awd-website toegankelijk maken.