Betere ondersteuning voor schuldhulpverleners 

‘Het idee van de schuldenrechtswinkel is ontstaan omdat we in de reguliere rechtswinkel steeds meer mensen met schulden zagen,’ vertelt Verheij. ‘We vingen signalen op dat reguliere rechtswinkels mensen met schulden niet goed kunnen helpen. En schuldenproblematiek is voor de rechtswinkel een lastig thema, want het is niet puur juridisch, maar raakt ook aan het sociale domein.’ Daarnaast leren de studenten die bij de rechtswinkels werken niet veel over schuldenproblematiek tijdens hun opleiding. Verheij en Leclercq merkten na een eerste inventarisatie dat vooral bij informele schuldhulpverleners vragen spelen over de juridische kant van schulden. Dit zijn professionals in het sociale domein in bijvoorbeeld jeugdhulp of begeleid wonen, en vrijwilligers bij initiatieven zoals de Voedselbank of de kinderopvang. De schuldenrechtswinkel is er om deze hulpverleners die juridische kennis te bieden. Verheij en Leclercq werkten hun idee verder uit samen met Nadja Jungmann, lector Schulden en Incasso aan de Hogeschool Utrecht en bijzonder hoogleraar Schuldenproblematiek aan de UvA. 

Maatschappelijke waarde 

Dat het project grote maatschappelijke impact heeft, blijkt uit het feit dat informele schuldhulpverlening soms makkelijker in contact komt met mensen met schulden dan bijvoorbeeld de gemeente. ‘Er is veel schaamte bij schulden,’ vertelt Verheij. ‘De drempel is best hoog om naar het loket van de gemeente te komen.’ Informele instanties weten de mensen die die schaamte voelen misschien wél te bereiken. ‘En wij helpen de informele hulpverleners om de juiste informatie te bieden,’ aldus Verheij. Rechtenstudenten beantwoorden de vragen van hulpverleners direct aan de telefoon of per mail. 

Onderzoek met impact 

Rechtenstudenten Fiore van der Linden en Jessenia Cruzospina zijn inmiddels begonnen aan het project. Zij doen onderzoek en werken aan een nieuwe versie van een handboek voor schuldhulpverleners. Van der Linden vertelt waarom ze zich wilde aansluiten bij de schuldenrechtswinkel: ‘Ik vind het een luxe dat wij aan de universiteit kunnen studeren en nieuwe dingen kunnen leren. Dan is het zonde om met die kennis niets terug te doen voor de maatschappij.’ De studenten doen ook praktijkkennis op die ze op de universiteit niet aangeboden krijgen. Zo heeft het project behalve op informele schuldhulpverleners en daardoor op de Amsterdammer met schulden, ook een positieve invloed op studenten.  

Blik op de toekomst 

Verheij en Leclercq vroegen subsidie aan bij het Amsterdams Universiteitsfonds voor een vooronderzoek. Dankzij de toekenning uit het Paul F. van der Heijden Fonds, dat onderdeel is van het Amsterdams Universiteitsfonds, konden de studenten beginnen aan hun onderzoek. ‘Het project kan veel maatschappelijke impact hebben op een onderwerp dat nu heel erg speelt,’ vertelt Verheij. ‘Schulden worden voor steeds meer mensen een probleem. Daarnaast is het een praktisch project dat snel resultaten oplevert.’  

Om de rechtswinkel een toekomst te geven is er meer geld nodig. Daarom vraagt het Amsterdams Universiteitsfonds dit najaar ook de steun van donateurs en alumni van de UvA. Zo kan de schuldenrechtswinkel onderzoek, onderwijs en ondernemerschap echt samenbrengen. En in de toekomst wil Verheij nog meer maatschappelijke vraagstukken onderzoeken: ‘Het plan is om wekelijkse spreekuren te draaien, onderzoek te doen en ervoor te zorgen dat de schuldenrechtswinkel toekomstbestendig wordt.’