23 november 2021
Prof. dr. Ugur Sahin en dr. Özlem Türeci zijn bekend en befaamd vanwege hun baanbrekende onderzoek naar vaccins gebruikmakend van messenger ribonucleic acid, beter bekend als mRNA, een techniek die in de huidige pandemie gebruikt is voor de ontwikkeling van vaccins voor COVID-19. Hun decennialange onderzoek naar mRNA-vaccins, eerst aan de Medische Universiteit in Homburg-Saar en later aan de Medische Faculteit van de Johannes Gutenberg Universiteit, legde de wetenschappelijke basis voor de oprichting van BioNTech. Als BioNTech's Algemeen Directeur en Hoofd Medische Dienst van BioNTech, staan Sahin en Türeci aan de basis van innovaties op het gebied van mRNA-vaccins en immunologie.
Sahin leidt BioNTech’s onderzoek en ontwikkeling van mRNA-vaccins. Dit onderzoek heeft een grote impact op het ontwerp van vaccins, de werkzaamheid en de snelheid waarmee ze gegenereerd kunnen worden. Daarnaast heeft dit onderzoek de basis gelegd voor de huidige mRNA-vaccins tegen COVID-19.
Türeci was pionier op het gebied van gepersonaliseerde vaccins op basis van mRNA samen met Ugur Sahin. Ze leidt en initieerde Project Lightspeed, de succesvolle inspanning om een vaccin tegen COVID-19 te produceren en distribueren, dat nu bekend staat als het BioNTech/Pfizer-vaccin. Daarnaast heeft Türeci meegewerkt aan de ontdekking van kankerantigenen en verschillende soorten immunotherapie die in klinische ontwikkeling zijn.
‘Onze afdelingen Experimentele Immunologie. Medische Microbiologie en Moleculair Celbiologie & Immunologie doen veel onderzoek naar vaccinontwikkeling, en er zijn al verschillende samenwerkingen geweest met prof. dr. Sahin en BioNTech voor de ontwikkeling van kanker en hiv-vaccins,’ vertelt erepromotor Yvette van Kooyk.
‘De ongekende ontwikkeling en implementatie geeft hoop aan de samenleving dat de COVID-19-pandemie kan worden ingedamd. De bijdrage van prof. dr. Sahin en dr. Türeci ligt daarmee niet alleen op het gebied van onderzoek en valorisatie, maar heeft eigenlijk een impact op alle fronten van onze huidige samenleving. Deze eredoctoraten kunnen mogelijk een enorme boost geven aan de bestaande samenwerking rond de ontwikkeling van een vaccin tegen hiv en kanker, en aan andere Amsterdamse topgroepen op het gebied van immuniteit- en infectie-onderzoek,’ voegt erepromotor Theo Geijtenbeek eraan toe.
Ugur Sahin is Algemeen Directeur van BioNTech SE en hoogleraar (W3) in Translationele Oncologie & Immunologie aan de Johannes Gutenberg Universiteit in Mainz, Duitsland. Hij is tevens voorzitter van de wetenschappelijke raad van bestuur van het Helmholtz-instituut voor translationele oncologie (HI-TRON), eveneens in Mainz.
Özlem Türeci was eerder CEO en Chief Medical Officer van Ganymed Pharmaceuticals AG, dat zij samen met Ugur Sahin en Christoph Huber heeft opgericht. Het bedrijf werd in 2016 overgenomen door Astellas. Ze is momenteel voorzitter van de Vereniging voor Kanker Immunotherapie (CIMT) in Duitsland, Helmholtz Instituut Professor voor gepersonaliseerde immunotherapie, en Hoofd Medische Dienst bij BioNTech SE.
Voor hun wetenschappelijk grondwerk op het gebied van mRNA-therapieën en hun bijdragen aan de ontwikkeling van mRNA-vaccins hebben Sahin en Türeci talrijke onderscheidingen en erkenningen ontvangen, waaronder het Riddercommanderkruis van de Orde van Verdienste van Duitsland, de Keizerin Theophano-prijs voor de bijdrage van de wetenschap aan de mensheid, de Paul Ehrlich-prijs, de Prinses van Asturië-prijs, en de William B. Coley-prijs, naast andere opmerkelijke erkenningen.
Karen Maex, rector magnificus van de UvA: ‘Ugur Sahin en Özlem Türeci hebben de afgelopen jaren cruciaal onderzoek verricht op het gebied van immunologie. De wetenschappelijke en maatschappelijke meerwaarde van het werk van deze wetenschappers is, ook gezien de actualiteit, nauwelijks te overschatten. Het is een voorrecht om hen te mogen verwelkomen in Amsterdam voor de toekenning van de eredoctoraten.’
Erepromotoren zijn prof. dr. Theo Geijtenbeek, hoogleraar Moleculaire en Cellulaire Immunologie en prof. dr. Yvette van Kooyk, hoogleraar Moleculaire Cellulaire Biologie en Immunologie. Beiden zijn directeur van het Amsterdam institute of Infection & Immunity van het Amsterdam UMC.
Naast Ugur Sahin en Özlem Türeci ontvangt Ngozi Okonjo-Iweala een eredoctoraat van de UvA.