24 november 2016
Het vakgebied precision medicine (ook wel: personalized medicine) houdt zich bezig met het optimaliseren van de effectiviteit en veiligheid van behandeling voor individuele patiënten, rekening houdend met de specifieke kenmerken van de individuele patiënt. Verschillende factoren spelen een rol bij het bepalen van de diagnose en de beste behandeling voor een individuele patiënt. Eenzelfde medicijn kan bij verschillende patiënten een gunstig of geen effect hebben, of juist tot ernstige bijwerkingen leiden. Het is daarom van belang verschillende fenotypes van ziekte te onderscheiden. Anke-Hilse Maitland-Van der Zee richt zich in haar onderzoek op het vinden van biomarkers die fenotypes kunnen helpen identificeren, zodat voorspeld kan worden welke behandeling voor een patiënt het meest geschikt is.
Binnen de precision medicine heeft Maitland-Van der Zee onderzoek gedaan naar cardiovasculaire ziekten, kinderziekten en bijwerkingen van geneesmiddelen. De laatste jaren is ze zich steeds meer gaan richten op longziekten, met name kinderastma. Op het gebied van kinderastma leidt ze momenteel twee grote studies. In een Europese studie zoekt ze met behulp van een systeembenadering (Systems Medicine) naar biomarkers die verschillende fenotypes in kinderastma definiëren. Daarnaast gaat ze in een klinische trial in vijftien Nederlandse ziekenhuizen kinderen met astma randomiseren tussen standaardbehandeling en een precision medicine approach. Binnen het AMC zal Maitland-Van der Zee zich volledig gaan richten op precision medicine in longziekten, zowel bij kinderen als volwassenen. Haar uiteindelijke doel is de implementatie van precision medicine in de klinische praktijk.
Als het gaat om onderwijs stelt Maitland-Van der Zee dat kennisoverdracht ten aanzien van biomarkers, fenotypering en genotypering thuishoort in het moderne geneeskundeonderwijs. Artsen passen precision medicine immers dagelijks toe in hun praktijk en moeten derhalve in hun opleiding de tools verwerven om tot juiste diagnose en behandeling te komen. Maitland-Van der Zee gaat colleges in precision medicine geven binnen het bachelor- en masteronderwijs geneeskunde en medische informatiekunde.
Maitland-Van der Zee is opgeleid als apotheker, klinisch farmacoloog en epidemioloog. Sinds 2005 werkte zij aan de Universiteit Utrecht, eerst als universitair docent Pharmacogenetics en sinds 2012 als universitair hoofddocent Precision Medicine. Eerder was zij als postdoc verbonden aan het Human Gentics Center van de University of Texas. Maitland-Van der Zee is ook Principal Investigator van het wereldwijde consortium Pharmacogenomics in Childhood Asthma (PiCA), secretaris van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Farmacologie en Biofarmacie (NVKFB) en voorzitter van de Federatie Innovatief Geneesmiddelonderzoek Nederland (FIGON). Daarnaast is zij grondlegger en bestuurslid van het Europese onderzoeksnetwerk Pharmacogenetica/Genomics (binnen de European Federation of Pharmaceutical Science (EUFEPS)). Maitland-Van der Zee heeft meer dan 150 internationale publicaties in wetenschappelijke vakbladen op haar naam staan, onder meer in het gerenommeerde New England Journal of Medicine.