De verplichting de jaarrekening openbaar te maken, heeft onder meer tot doel de bescherming van aandeelhouders en crediteuren. De openbaarmakingsplicht is (naast de administratieplicht) door de wetgever aangeduid als een elementaire bestuursverplichting in het kader van de aansprakelijkheid van het bestuur van een gefailleerde rechtspersoon. Niet-naleving van de openbaarmakingsplicht is bovendien een economisch delict. Harmsen stelt dat handhaving in Nederland echter beperkt plaatsvindt.

De belangrijkste – indirecte – wijze van handhaving is in geval van faillissement. Niet-tijdige naleving van de openbaarmakingsplicht in de drie jaren voorafgaand aan het faillissement leidt tot de vaststelling dat sprake was van kennelijk onbehoorlijk bestuur. Hiervan vermoedt men dan dat het een belangrijke oorzaak van het faillissement is. Al sinds de invoering van deze bewijsvermoedens voor de openbaarmakingsplicht bestaat hierop stevige kritiek. Het is tijd voor een herbezinning op naleving en handhaving van de openbaarmakingsplicht, beweert Harmsen in haar oratie. Hierbij is de rol van de accountant, de overheid en de curator relevant.

Prof. dr. C.M. Harmsen, bijzonder hoogleraar Ondernemingsrecht & Jaarrekeningenrecht: De accountant, de overheid, de curator en hun rol bij de openbaarmakingsplicht

Deze oratie is hier live te volgen.