25 april 2024
'Droogte kan ervoor zorgen dat bodems koolstof kwijtraken', zegt Mariana Gliesch. 'Het is belangrijk te achterhalen hoe het ecosysteem van de hei daar precies op reageert.'
Vaak alleen oppervlakte bekeken
'Maar daarbij kijken we vaak alleen naar de effecten ervan op wat we boven de grond zien, terwijl de bodem ons misschien wel veel meer informatie kan geven over het functioneren van het complete ecosysteem', zegt Franciska de Vries, 'Droogte heeft een effect op de groei van bepaalde planten die koolstof uit de lucht trekken bovengronds, maar ook op het gedrag van bacteriën en schimmels ondergronds die koolstof verwerken en langdurig opslaan in de bodem.'
20 jaar
Om er achter te komen wat droogte doet met het vermogen koolstof op te slaan, baseren Gliesch en De Vries zich op een bemonstering van een experiment dat al twintig jaar duurt. Voor het onderzoek zijn afdakjes boven de heide geplaatst om droogte na te bootsen. 'Dat langdurige onderzoek is nodig omdat het soms om veranderingen in het koolstofgehalte jaren duren, en het om kleine verschillen gaat', zegt de Vries. 'Maar die kleine verschillen kunnen opgeteld bij elkaar een enorme impact hebben omdat het om hele grote stukken grond gaat.'
Bodem blijvend verandert
'We zien dat droogte de bodem en de bacteriën en schimmels blijvend verandert en daarmee verandert ook het vermogen om koolstof op te slaan’, zegt Gliesch. ‘Daarnaast zien we dat de impact van droogte afhankelijk is van de manier waarop de hei beheerd wordt en welke plantensoorten er groeien.'
Vaker maaien
De Vries: 'We zien bijvoorbeeld dat de bodem onder grassen zoals pijpenstrootje, meer koolstof verliest dan de bodem onder de heideplant.' Daarbij viel het de onderzoekers op dat de manier waarop de hei beheerd en gemaaid wordt ook nog impact heeft op de bodem. 'De bodem onder heideplanten die vaker gemaaid worden verliest geen koolstof, terwijl oudere heideplanten, die niet gemaaid worden, dat wel doen.'
Aangepast heidebeheer wat erop gericht is om vitale heideplanten te behouden, lees: vaker maaien, kan dus helpen bij de opname van koolstof in de bodem. Gliesch: ‘Dat is een eerste stap in de goede richting. Maar het is vooral belangrijk te leren begrijpen hoe droogte de bodem verandert, zeker nu we er steeds vaker en langer mee te maken krijgen.’