Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
In een vaste relatie hebben beide partners baat bij het gebruik van anticonceptie, maar de kosten worden vaak grotendeels of volledig betaald door de vrouw. Dat blijkt uit een representatieve steekproef onder 2.000 Nederlanders, uitgevoerd door Esmée Zwiers (UvA Amsterdam School of Economics), Wendy Janssens en Nadine Ketel (beiden werkzaam bij de Vrije Universiteit Amsterdam).

Eerdere onderzoeken naar anticonceptie waren vaak gebaseerd op selectieve steekproeven van mensen die zichzelf aanmeldden voor deelname. Deze steekproef is het eerste representatieve onderzoek naar gebruik, voorkeuren en betaling van voorbehoedsmiddelen in Nederland.

Oneerlijke kostenverdeling

Bijna de helft van de vrouwen in een vaste relatie betaalt de anticonceptiekosten helemaal zelf.  Slechts 1 op de 5 zegt de kosten gelijkwaardig met haar partner te verdelen. Hoewel 77% van de mannen met een vaste relatie bereid is de kosten te delen, gebeurt dit in de praktijk vaak niet.

Ook blijkt dat vrouwen met een bruto-inkomen onder het bestaansminimum anticonceptie soms niet kunnen betalen.  Bij 16% van de ondervraagden is dit wel eens voorgekomen. 18% kon niet altijd het voorkeursmiddel, zoals een spiraal, betalen.

Meer dan alleen preventie

Naast het voorkomen van zwangerschappen, gebruikt 29% van de seksueel actieve vrouwen anticonceptie (ook) om de cyclus te reguleren. Daarnaast gebruikt 1 op de 5 het om klachten rondom de menstruatie te voorkomen, en 4% vanwege huidklachten. Onder de niet-seksueel actieve vrouwen gebruikt 31% anticonceptie om dezelfde redenen. 

Anticonceptie uit het basispakket

Binnenkort besluit de Hoge Raad over de rechtszaak die Bureau Clara Wichmann aanspande tegen de staat over het vergoeden van anticonceptie in het basispakket. In 2011 is de vergoeding van anticonceptie voor vrouwen en mensen met een baarmoeder boven de 21 jaar uit het basispakket gehaald. De eerste resultaten van het onderzoek laten zien dat vrouwen nu grotendeels zelf de kosten voor anticonceptie dragen. 

Onafhankelijk onderzoek

De dataverzameling voor dit onderzoek is bekostigd door Bureau Clara Wichmann. Dit bureau had geen invloed op de data-analyse of de interpretatie van de resultaten. Het onderzoek is goedgekeurd door de ethische commissie van de School of Business and Economics van de Vrije Universiteit Amsterdam. 

Lees de bijbehorende notitie met meer cijfers over het onderzoek.

Lees ook ons eerdere interview met Zwiers over de verkrijgbaarheid van de pil in Nederland en de economische positie van vrouwen in de maatschappij.